Usiaho vyjavili dzieviać «jo-mabilaŭ».
Prajekt narodnaha «jo-mabila» hrymieŭ u Rasii ŭ 2011-2014 hadach. Fanaty i skieptyki sychodzilisia ŭ adnym: takich dziorzkich aŭtamabilnych idej na postsavieckaj prastory jašče nie było. Pavodle zadumki, inavacyjny hibrydny aŭtamabil z rotarna-łopaścievym ruchavikom i supierkandensataram pavinien byŭ kaštavać 15 tysiač dalaraŭ, a raschodavać pry hetym usiaho 3,5 litra na sto kiłamietraŭ. Realizavać ideju abiacali da kanca 2012 hoda. Viadoma, što tolki za dva pieršyja miesiacy 150 tysiač čałaviek, u tym liku 2500 biełarusaŭ, aformili papiaredniuju zamovu na hety aŭtamabil. Aŭtamabil, jaki jašče navat nie stvaryli!
Nad prajektam pracavali ŭ tym liku i biełarusy. Aŭtaram nazvy i łahatypa staŭ dyzajnier Uładzimir Ceśler, hałoŭnym kanstruktaram-minčanin Andrej Hinzburh, źniešnaść i interjer prydumaŭ biełaruski dyzajnier Andrej Trafimčuk, praktyčna ŭsie kirujučyja pasady byli zaniatyja našymi ziemlakami. Prykłaŭ ruku navat Juryj Šyf — viadomy biełaruski kastamajzier matacykłaŭ.
Ale raspracoŭka akazałasia značna daražejšaj, čym płanavałasia, dyj Procharaŭ z časam da prajekta astyŭ. U vyniku miljarder zharnuŭ usiu pracu, a ŭsie napracoŭki biaspłatna pieradaŭ rasijskamu dziaržaŭnamu NDI.
Ale ŭ Biełarusi ŭ raspracoŭnikaŭ zastalisia niekalki pratatypaŭ. Uletku 2018 hoda ich vystavili na prodaž. Cana pytańnia — ad 32 da 200 tysiač dalaraŭ, u zaležnaści ad stanu, pracazdolnaści i najaŭnaści dakumientaŭ. Z časam abjavu ab prodažy źniali.
Takim čynam, na stajancy ciapier znachodzicca dzieviać «jo-mabilaŭ». Dva ź ich — heta samyja pieršyja pratatypy, jakija pakazali publicy ŭ kancy 2010 hoda. Hetyja mašyny isnujuć u adzinym ekzemplary. Pieršy ŭzor — hruzavy furhončyk-abcasik. Druhi — bieła-siniaje «jo-kros-kupe». U krasaviku 2011 hoda za rulom hetaha aŭtamabila asabista prajechaŭ Uładzimir Pucin (u tyja hady jon byŭ na pasadzie premjer-ministra Rasii). Mašynu pryvieźli ŭ Nova-Aharova, dzie pravodzili pasiadžeńnie uradavaj kamisii pa vysokich technałohijach i inavacyjach. Paśla pasiadžeńnia Pucin ahledzieŭ uzor i adpraviŭsia na im u prezidenckuju rezidencyju «Horki-9», dzie tahačasny prezident Rasii Dźmitryj Miadźviedzieŭ pravioŭ pasiadžeńnie Rady biaśpieki RF.
Bolš za styrno tych pratatypaŭ nikoha nie puskali, navat žurnalistaŭ. Akazałasia, što ich kanstrukcyja mocna adroźnivałasia ad taho, što zadumali ŭvasobić raspracoŭščyki, i była mocna sproščanaj. Naprykład, zamiest rotarna-łopaścievaha ruchavika — zvyčajny mator ad śniehachoda, taksama ŭ mašynie stajała najpraściejšaja padvieska.
Ciapier hetaja mašyna ŭjaŭlaje saboj sumnaje vidovišča — ciažka ŭjavić, što jašče niejkich dziesiać hadoŭ tamu jana ŭvasablała saboj apošnija navukovyja dasiahnieńni. Z prybornaj paneli vydranyja vadkakryštaličnyja ekrany, u sałonie niama kresłaŭ, u padłozie zieŭraje vielizarnaja dzirka — bačny asfalt. Piaredni šerah siadzieńniaŭ hruba adździeleny ad zadniaha faniernaj pieraharodkaj, u sałonie raskidanyja zapčastki, skryni, patrubki, fanierki. Zvonku na mašynie adsutničaje rašotka, a ź dzirki vyhladaje iržavaja belka kuzava.
— Tak, heta mienavita taja mašyna, na jakoj jeździŭ Pucin, - paćvierdziŭ karespandentu Tut.by były hałoŭny kanstruktar «jo-mabila» Andrej Hinzburh. — Ale ciapier heta prosta śmiećcie.
Jašče piać asobnikaŭ, jakija stajać u Dražni, — heta dapracavanyja «jo-krasoviery» bolš poźniaha ŭzoru. Ich raspracoŭvali pad Minskam u tajamnicy, a prezientavali ŭ 2013 hodzie: Michaił Procharaŭ z pompaj pryjechaŭ na adnym ź ich na vystavu ŭ Sankt-Pieciarburhu.
— Što rabić z pratatypami, my nie viedajem — pryznaŭsia Andrej Hinzburh, jaki ciapier uznačalvaje inžynirynhavuju kampaniju «Kiejdža Impeks». Jaje kaściak składajuć jak raz vychadcy z prajekta «jo-mabil».
Mašyny stajać la vytvorčaha cecha kampanii. Miarkujučy pa ŭsim, heta ŭsio, što zastałosia ad taho hučnaha prajekta.
