Fota Depositphotos.com
Pieršyja niekalki hadoŭ žyćcia čałavieka majuć vyrašalnaje značeńnie dla farmiravańnia mikrabijomu. Adnak sučasny śviet uskładniaje atrymańnie taho nieabchodnaha ŭździejańnia mikrobaŭ, jakoje ludzi atrymlivali praz dotyki da inšych, dychańnie i ježu. Da taho ž, minimizacyja kantaktaŭ praz pandemiju moža mieć doŭhaterminovyja nastupstvy dla mikrabijomu, piša The Wall Street Journal.
Pa miery taho, jak ludzi pačali masava pierasialacca ŭ harady paśla pačatku pramysłovaj revalucyi, značna źmienšyłasia ŭździejańnie mikrobaŭ z hleby i sielskich žyvioł.
Adkryćcio pienicylinu ŭ 1928 hodzie i stvareńnie antybijotykaŭ taksama parušyła mikrabijom čałavieka. Daśledavańni pakazali, što dzieci, jakija prymajuć antybijotyki ŭ rańnim uzroście, sutykajucca z bolšaj ryzykaj raźvićcia astmy, celijakii, atłuścieńnia, sindromu deficytu ŭvahi, hipieraktyŭnaści i inšych zachvorvańniaŭ.
Aktyŭnaje vykarystańnie antybakteryjalnych mylnych srodkaŭ na praciahu apošnich dziesiacihodździaŭ taksama niehatyŭna paŭpłyvała na mikrabijom i imunnuju sistemu.
A dzieci, jakija naradžajucca šlacham kiesaravaha siačeńnia, nie atrymlivajuć važnych mikrobaŭ ad mamy. Tamu navukoŭcy sprabujuć znajści patencyjnyja rašeńni dla adnaŭleńnia mikrabijomu čałavieka i vykarystańnia jaho pieravah. Voś niekatoryja ź ich.
Prabijotyki budučyni
Navukoŭcy pierakananyja, što antybijotyki razam z drennymi mikrobami źniščajuć karysnyja, tamu daśledčyki sprabujuć vynajści prabijotyki, jakija b dapamahali adnavić mikrabijom.
«Heta buduć nie tyja prabijotyki, jakija možna nabyć u kramach zdarovaha charčavańnia», — śćviardžaje Marcin Błejzier, dyrektar Centra pieradavych bijatechnałohij Rathierskaha ŭniviersiteta. Na siońniašni dzień prabijotyki dastupnyja ŭ aptekach i supiermakietach, adnak u bolšaści vypadkaŭ ich pieravahi navukova nie dakazanyja. Prabijotyki budučyni buduć atrymanyja šlacham navukovych ekśpierymientaŭ.
«Treba vyznačyć, jakija karysnyja mikraarhanizmy my možam dać, ź jakoj metaj i dla jakoha čałavieka», — adznačaje Błejzier.
Ciapier łabaratoryja Błejziera vyvučaje, što adbyvajecca, kali adnaŭlać mikroby ŭ myšej, jakim davali antybijotyki. Takija ekśpierymienty paskarajuć praces raspracoŭki prabijotykaŭ dla čałavieka.
Novyja antybakteryjalnyja srodki
Tradycyjnyja antybakteryjalnyja srodki dla ačyščeńnia pavierchniaŭ majuć niekalki prablem, śćviardžaje Džek Hiłbiert, ekśpiert pa mikrabijomie ŭ Kalifarnijskim univiersitecie. Takija rečyvy źniščajuć mikroby z pavierchni, ale chutka pavierchniu zapaŭniajuć novyja mikraarhanizmy, a ź ciaham času vypracoŭvajecca rezistentnaść bakteryj. Bolš za toje, antybakteryjalnyja ačyščalniki źniščajuć jak škodnyja, tak i karysnyja mikroby, važnyja dla čałavieka.
Daśledčyki sprabujuć vyrašyć hetyja prablemy. Hiłbiert raspracoŭvaje ačyščalnik, u składzie jakoha kolkaść karysnych bakteryj pieravyšaje kolkaść škodnych. Takoje rečyva źniščaje patahieny, a karysnyja bakteryi zajmajuć pavierchniu, kab na joj nie źjaŭlalisia novyja patahieny. To bok taki ačyščalnik bolš daŭhaviečny. Da taho ž, jon značna mienš stymuluje rezistentnaść bakteryj. Pakul taki antybakteryjalny srodak teścirujecca ŭ miascovaj balnicy.
Indyvidualizavanaje charčavańnie
Mikroby ŭ kišačniku ŭpłyvajuć na toje, kolki enierhii my atrymlivajem ad ježy.
Izrailskija navukoŭcy vyjavili, što, kali ludzi jaduć adnu i tuju ž ježu, jana vyklikaje roznyja reakcyi na ŭzrovień cukru ŭ kryvi ŭ kožnaha asobnaha čałavieka. Daśledčyki z dapamohaj štučnaha intelekty raspracavali ałharytm, jaki moh prahnazavać reakcyju arhanizma čałavieka na hlukozu paśla ježy. Ałharytm analizavaŭ roznyja źviestki, u tym liku analiz kryvi i mikrabijom kišačnika. Na asnovie hetych vynikaŭ navukoŭcy raspracavali piersanalizavanyja dyjety dla 26 čałaviek, jakim pahražała raźvićcio dyjabietu, što dapamahło pacyjentam źnizić hetu ryzyku.
Daśledčyki śćviardžajuć, što piersanalizavanaje charčavańnie možna pasprabavać vykarystać nie tolki dla kantrolu hlukozy ŭ kryvi, ale i dla kantrolu zachvorvańniaŭ, źviazanych ź mikrabijomam kišačnika.
Kantrol za zasvajeńniem tłušču
Navukoŭcy vyjavili, što mikrabijom dapamahaje rehulavać pahłynańnie tłušču kišačnikam. Łora Chupier, prafiesar imunałohii ŭ Techaskim univiersitecie, vyvučaje pieranosčyk tłušču, jaki kantralujecca mikrabijomam. Pa jaje słovach, kali mikrabijałahičnym šlacham navučycca kantralavać hety pieranosčyk, to možna bolš efiektyŭna zmahacca z atłuścieńniem abo naadvarot pavialičvać zasvajeńnie pažyŭnych rečyvaŭ pry niedajadańni.
Łora Chupier i jaje kalehi vyvučajuć, jakija kišačnyja bakteryi ŭpłyvajuć na vypracoŭku hetaha pieranosčyka. Kali heta ŭdasca vyjavić, to bakteryi možna budzie vykarystoŭvać u jakaści prabijotykaŭ dla rehulavańnia pahłynańnia arhanizmam tłušču.
Upłyŭ kavidu
Pandemija paharšaje raznastajnaść mikrabijomu praź intensiŭnyja miery ačyščeńnia i dezynfiekcyju. Bolš za toje, ludzi značna mienš kantaktujuć miž saboj, što taksama ŭpłyvaje na najaŭnaść karysnach mikrobaŭ u našym arhaniźmie. Tamu daśledčyki rajać nie pierabarščyć z antybakteryjalnymi srodkami i čaściej vychodzić na śviežaje pavietra.
Svojskija žyvioły
Daśledčyki vyjavili, što dzieci, jakija ad naradžeńnia kantaktujuć z sabakam ci katom, mienš schilnyja da raźvićcia astmy i alerhii. Raznastajnaść mikrobaŭ, jakich raznosiać svojskija žyvioły, spryjaje farmiravańniu ŭ dziciaci mikrabijomu kišačnika i imunnaha adkazu.
