Što takoje darvinaŭskaja miedycyna?
Darvinaŭskaja miedycyna — heta sproba prykłaści evalucyjnuju teoryju Darvina da ŭsiaho śpiektru navuk ab zdaroŭi.
Heta značyć, što asnoŭnyja, pavodle teoryi Darvina, faktary evalucyi —
- spadčynnaja źmienlivaść,
- baraćba za isnavańnie,
- naturalny adbor,
- izalacyja —
razhladajucca jak pryčyny i nastupstvy chvarob, stareńnia, śmierci.
Tak, darvinaŭskaja miedycyna śćviardžaje, što hieny stareńnia nie adbrakoŭvajucca ŭ pracesie naturalnaha adboru, bo jany dajuć arhanizmu pieravahi ŭ maładym uzroście, kali siła adboru macniejšaja.
U halinie epidemijałohii darvinaŭskija padychody zaklučajucca ŭ tym, što ŭličvajecca ŭzajemnaja evalucyja parazita i haspadara i ich uzajemny ŭpłyŭ. U ankałohii — puchliny taksama razhladajucca jak udzielniki evalucyjnaha pracesu, što pryvodziać da źjaŭleńnia kletak novaha typu.
Ci isnujuć karysnyja chvaroby?
Badaj kožny čałaviek stavicca da chvaroby jak da asabistaj biady. Ale z punktu hledžańnia evalucyjnaj teoryi, lubaja chvaroba — heta dobra dla ŭsiaho vidu i dla evalucyi ŭ cełym, bo ŭ vyniku vypracoŭvajucca abarončyja miechanizmy. Usie tyja prajavy chvarob — vysokaja tempieratura cieła, kašal, dyjareja, zapaleńnie, vanity i h.d. — jakraz prajavy abarončych miechanizmaŭ, pakazčyk taho, što arhanizm zmahajecca z chvarobaj. Časam my dapamahajem arhanizmu, prymajučy peŭnyja leki, ale časta arhanizm spraŭlajecca i sam.
Vobrazna kažučy, chvaroba (dakładniej, chvarobatvornyja virusy i mikroby) i arhanizm, jaki jany atakujuć, prychodziać da peŭnych kampramisaŭ. Naprykład, takija zachvorvańniami, jak chalera abo sifilis, jašče dva stahodździ tamu chvareła bolš ludziej, hetyja chvaroby praciakali ŭ bolš ciažkaj formie i čaściej pryvodzili da śmierci ludziej. Ale ciapier jany bolš łahodnyja, paražajuć mienš narodu i ŭ siarednim praciakajuć našmat lahčej. Heta tłumačycca tym, što śmierć «haspadara» źjaŭlajecca tupikom i dla patahienaŭ: jany taksama pamirajuć. Kali ž jon vyžyvaje, to i patahieny atrymlivajuć mažlivaść praciahvać isnavańnie dalej i zaražać inšych.
Čałaviectva adkryła antybijotyki — ale bakteryi evalucyjanujuć i navučylisia procistajać im. Heta kłasičny prykład evalucyjnaj teoryi ŭ dziejańni, prykład dziejańnia naturalnaha adboru. I evalucyja idzie dalej, uzmacniajučy kankurencyju pamiž vidami.
A śmierć taksama — dobra?
Z punktu hledžańnia evalucyjnaj teoryi — tak. Źjaŭlajučysia najvialikšaj trahiedyjaj asobnaha čałavieka i jahonaj siemji, adnačasova śmierć — heta vialikaje dabro dla vidu Homo sapiens u cełym, bo jana «vyzvalaje miesca» dla źjaŭleńnia novych asobin, bolš prystasavanych da navakolnych umovaŭ, a značyć, dla bolš daskanałych.
Dyk što, davajcie chvareć?
Da hetaha nichto nie zaklikaje. Ale darvinaŭskaja miedycyna peŭnaju mieraju daśleduje hałoŭnaje pytańnie — pra sens žyćcia ludziej, i tamu vartaja padtrymki. Evalucyjny padychod daje hłyboki analiz suviazi pamiž chvarobaj i zdaroŭjem, moža intehravać niesumiaščalnyja padychody ŭ miedycynie i prapanavać novyja sposaby terapii. Jaho ŭniviersalnaść i siła mohuć pryvieści da pryznańnia evalucyjnaj bijałohii jak bazavaj miedycynskaj navuki.
A što ŭ budučyni?
Mnohija vučonyja ličać, što čałaviectva nabliziłasia da taho, kab dasiahnuć nieśmiarotnaści. U niedalokaj budučyni chvaroby i śmierć źniknuć. Całkam realna, havorać abaznanyja ŭ hetaj halinie śpiecyjalisty, što ŭžo hadoŭ praz 50 prahres dojdzie da taho, što ludzi navučacca pieramahać chvaroby.
Jak zaraz mnohija nosiać na zapiaści fitnes-branzalety, jakija dazvalajuć kantralavać fizičnuju nahruzku, ludzi buduć nasić branzalety, jakija buduć kantralavać stan ich zdaroŭja i papiaredžvać uźniknieńnie chvarobaŭ, svoječasova ŭvodziačy ŭ arhanizm nieabchodnyja leki.
Ludzi ščylna nablizilisia da taho, kab vyroščvać novyja orhany dla transpłantacyi. Kali heta adbudziecca — chvaroby i śmierć źniknuć. Ludzi stanuć nieśmiarotnymi.
Tady śmierć źniknie, ale spynicca i evalucyja našaha vidu. Sama sutnaść čałavieka źmienicca, to-bok ludzi pierastanuć być ludźmi, pieratvaryŭšysia ŭ kahości inšaha. A evalucyja inšych vidaŭ praciahniecca. Jak i praciahniecca ŭdaskanaleńnie (evalucyja) štučnaha rozumu, stvoranaha ludźmi.
I što čakaje ludski rod — nichto nie moža skazać. Moža być, ludzi stanuć kimści nakštałt bahoŭ, a moža, uładu na našaj Ziamli zachopić niejki inšy vid abo štučny rozum, jaki stanie stavicca da ludziej tak, jak ciapier my stavimsia da žyvioł i raślin — biaźlitasna vykarystoŭvać u svaich patrebach.
Hetuju budučyniu pradkazać niemahčyma — u hetym schodzicca bolšaść navukoŭcaŭ. Ale budučyniu hetuju ŭžo pabačać na svaje vočy najmaładziejšyja za nas — u hetym navukoŭcy taksama schodziacca.
