Uračystyja merapryjemstvy, pryśviečanyja hetaj dacie, adbuducca ŭ Zelvie 11 žniŭnia. U pravasłaŭnaj Śviata-Troickaj carkvie, što na vulicy Savieckaj u Zelvie, a 11-j hadzinie adpraviać słužbu ŭ pamiać Hienijuš.
Udzielniki imprezy ŭskładuć kvietki da pomnika, jaki znachodzicca pobač z carkvoj, a taksama na mahile paetki. U prahramie ŭračystaściaŭ — prezentacyja knihi Łarysy Hienijuš «Listy z Zelvy», vystupleńnie biełaruskich bardaŭ i litarataraŭ. Tradycyjna mierapryjemstvy ładziać ziemlaki paetki, siabry demakratyčnych abjadnańniaŭ.
U Zelvu ŭ hety dzień zvyčajna źjazdžajucca ludzi samaha roznaha vieku z roznych haradoŭ i viosak Biełarusi. Miascovyja ŭłady ŭdzieł va ŭšanavańni pamiaci paetki nie biaruć, paviedamlaje radyjo "Svaboda".
Adna z najlepšych biełaruskich paetak Łarysa Hienijuš (u dziavoctvie Mikłaševič) naradziłasia 9 žniŭnia 1910 h.ŭ majontku Žłobaŭcy (siońnia Vaŭkavyski rajon). Ad 1937 da 1948 h. jana žyła na čužynie, u Čechii: uziała šlub z doktaram Jankam Hienijušam i vyjechała ŭ Prahu, dzie muž vučyŭsia i pracavaŭ.
Pieršyja jaje vieršy byli nadrukavanyja ŭ berlinskaj hazecie «Ranica» viasnoju 1940 hodu, a ŭ 1942 h. starańniami Vitaŭta Tumaša ŭ Prazie vyjšaŭ zbornik «Ad rodnych niŭ».
U sakaviku 1943 h., pavodle testamienta prezidenta BNR Vasila Zacharki, Łarysa Hienijuš pryznačajecca Hienieralnym sakratarom Uradu Biełaruskaj Narodnaj Respubliki na emihracyi.Jana zachoŭvaje i paradkuje archiŭ BNR, apiakujecca emihrantami, palituciekačami i vajennapałonnymi. Najbolš kaštoŭnuju častku archivu jana pierapraviła ŭ niedasiahalnaje dla vorhanaŭ NKVD i MDB miesca. Paźniej savieckija karnyja orhany buduć katavać paetku, kab atrymać źviestki pra hety archiŭ.
U 1948 h. Janka i Łarysa Hienijuš byli departavanyja ŭ SSSR i vysłanyja na Poŭnač.Paśla vyzvaleńnia žyli ŭ Zelvie. Łarysa Hienijuš pamierła 7 krasavika 1983 h.
Jana da kanca žyćcia nie pryniała savieckaha hramadzianstva, zastajučysia hramadziankaj BNR.
* * *
K čortu harełku, šejki i tvisty,
Junuju hołaŭ chłuśnioju kružyć!
U serca narodu skirovany vystrał,
Žyć jamu zaŭtra, albo nia žyć…
Movaj nie našaj zapłavili horad,
Cichich sialanak nie ličać ludźmi,
Nielha ŭlivacca ŭ čužackaje mora
Junaściu našaj, kryvioju, dziaćmi.
Nielha. My ŭdoma svaje, a nie śviedki.
Niaprošana złydni absieli stały,
Kidajuć «z łaski» svaje nam abjedki,
Płodziać chałujstva na našaj ziamli.
My — straža la našaj narodnaj kałyski.
Vorah surovy i los naš kruty,
U nas za plačyma kryčać abieliski,
Z kryŭdaju ŭ sercy padchodziać braty.
My siońnia losu Radzimy zaruka,
Vykanać nam, što baćki nie zmahli.
U nas zapytajuć z dakoram unuki
Ab voli, ab movie radzimaj ziamli.
Siońnia ž na płasie rodnaja mova,
Vyrvać žyvuju naležyć z ahniu,
Słova «kachaju» — słabaje słova,
Mužnaje słova — abaraniu!
14 vieraśnia 1968 h.
