Śpiavak AP$ENT (Arsień Kiślak). Fota: asabisty archiŭ
Pra Arsienia vy mahli nie viedać, ale chutčej za ŭsio čuli jaho «Piesienku viesiołoho biełorusa» sa słovami:
«Diadia Saša, biez obid,
No vam nikto nie rad,
Zabirajtie tietiu Lidu,
Vozvraŝajtieś v ad».
— Nasamreč mianie nie vielmi chvaluje ŭvaha da majoj asoby, miedyjnaść nikoli nie była majoj metaj — ja nie lublu śviacić tvaram. Razumieju, što moža heta pamyłka z majho boku ŭ płanie prasoŭvańnia. Ja imknusia danieści svaju tvorčaść da ludziej, a ci napiša pra heta niechta, mianie nie turbuje. Kali ŭ mianie niešta pytajucca, ja adkazvaju. Ale sam šukać kahości nie stanu — mnie nie padabajecca naviazvacca.
— Z čaho ŭvohule pačynałasia vaša tvorčaja dziejnaść? Ci byŭ momant, kali vy zrazumieli, što pryjšła papularnaść?
— Kali kazać ščyra, to ja i pa siońnia nie zrazumieŭ, što pryjšła papularnaść. Nie było takoha momantu, kab ja pračnuŭsia zranku i adčuŭ sabie zorkaj. Ja ŭsio hetak ža starajusia pracavać nad pieśniami, udaskanalvać jakaść aŭdyja i videa, šukaju mahčymaści zrabić novyja prajekty. Nie chaču sapsavacca, adčuŭšy siabie zorkaj, tamu starajusia akcentavać uvahu mienavita na pracy.
A pačynałasia ŭsio, mabyć, kali mnie było hadoŭ z šasnaccać-siamnaccać — tady ja navučyŭsia trochu hrać na hitary, pačaŭ pisać niejkija pieśni. Navat na biełaruskaj movie adna była. Ale pisaŭ, viadoma, u stoł. Bo ŭ toj čas muzyka ŭsim zdavałasia čymści niesurjoznym. Jak chobi možna, ale ž treba «darosłaja» praca. Ja vučyŭsia na ekanamista — atrymaŭ vyšejšuju adukacyju pa śpiecyjalnaści tavaraznaŭca — ekśpiert charčovych tavaraŭ, ale nikoli nie pracavaŭ u hetaj śfiery. Dzie ja tolki nie pracavaŭ: u bankaŭskaj śfiery, na budoŭli, u śfiery prodažu… Niekalki ŭłasnych biznesaŭ u mianie było. Šmat času nie vieryŭ u toje, što muzyka moža prynosić sapraŭdnyja hrošy. Tak, pieryjadyčna hraŭ na hitary, śpiavaŭ niejkija piesieńki.
— A što dapamahło ŭ vyniku pavieryć u siabie?
— Staŭ čytać šmat matyvacyjnaj litaratury — pačynajučy z Robierta Kijosaki i Napaleona Chiła… Vielmi šmat było roznych knih, jak kažuć, pra paśpiachovy pośpiech. I voś u niejki momant ja pavieryŭ, što i ŭ mianie moža niešta atrymacca. Vyrašyŭ, ci budu zajmacca lubimaj spravaj, ci mianie bolš ničoha nie cikavić i možna śpivacca.
— Blizkija padtrymali hetu ideju ci skazali, što treba niečym «narmalnym» zajmacca?
— U prafiesijnuju muzyku ja pryjšoŭ u davoli darosłym uzroście — hadoŭ 28—29. Pieršy trek pad psieŭdanimam AP$ENT ja vykłaŭ u sieciva za tydzień da svajho tryccacihodździa. Maje blizkija viedali, što ja čałaviek, jaki razumieje, što robić. Tamu jany vyrašyli nie pieraškadžać.
— Jašče viasnoj 2020 hoda vy padkreślivali, što pišacie pieśni nie pra palityku, a pra ludziej i socyum. Heta z ulikam taho, što adna ź pieršych vašych znakamitych piesień — «Mylu i moluś» — zasnavanaja na idejach Łukašenki ab tym, jak treba zmahacca z karanavirusam. Paśla padziej žniŭnia 2020 hoda i takich piesień, jak «Žyvie», «2020», «Ja nie bojuś», «Piesienka viesiołoho biełorusa», vy taksama ličycie, što śpiavajecie nie pra palityku?
— Treba razumieć, što, kali ja kazaŭ heta, to znachodziŭsia ŭ Biełarusi. Ja razumieŭ, kaniešnie, što i tak ryzykuju, śpiavajučy pieśni na złobu dnia, ale ž nie chacieŭ pryciahvać da siabie dadatkovuju ŭvahu. Možna skazać, što ja chitravaŭ u toj momant, ale ja chacieŭ zaścierahčy siabie.
Ja i ciapier nie mahu skazać, što liču svaje pieśni palityčnymi — bo ja ž nie palityk, nie hramadski dziejač. Ja prosta šrubka z naroda, jakaja adčuvaje ŭsio toje ž samaje, što i inšyja ludzi. Realizuju siabie jak aŭtara, kali pišu pra niešta, što chvaluje mianie jak biełarusa. Dla mianie važna mieć mahčymaść vykazvacca praź pieśni. I na pieršym miescy dla mianie nie toje, što ja kažu ŭ intervju, a toje, što ja kažu ŭ pieśniach.
— Ci stała bolš biełaruskaj movy ŭ vašym žyćci paśla 2020-ha?
— Dakładna. Na chvali narodnaha jadnańnia ŭ maim žyćci i źjaviłasia biełaruskaja mova. Da hetaha ja nikoli nie razmaŭlaŭ na biełaruskaj. Pamiataju, što ŭ 2020-m byli strymy «Radyjo Svaboda» i inšych ŚMI na biełaruskaj — ja navat nie ŭsio moh zrazumieć, što havorać. Ale potym zachaciełasia adnavić svaje viedy. 2022 hod, kali pačałasia vajna va Ukrainie, taksama mocna paŭpłyvaŭ na maju samaidentyfikacyju. Chaciełasia niejak admiežavacca ad ruskich z-patryjotaŭ, bo biełarusy ž u bolšaści svajoj nie padtrymlivajuć hetu vajnu, a mova dapamahała dystancyjavacca niejak.
— Ja tak razumieju, da pačatku vajny va Ukrainie ŭ vas było šmat fanataŭ z Rasii. Ci źmianiłasia niejak ich staŭleńnie da vas z-za vašaj praŭkrainskaj pazicyi — naprykład, paśla pieśni «Nahrada»?
— Tak, było šmat sprečak, šmat chto ad mianie adpisaŭsia sa słovami «ŭsio, nikoli bolš nie budu słuchać vašy pieśni». Nu a što ja mahu zrabić? Heta maja pazicyja. Ja ž sam naradziŭsia va Ukrainie, u mianie tam baćka žyvie — ja ŭsio viedaju pra hetu krainu nie z prapahandysckich navin. Navat z punktu hledžańnia marali vajna — heta niapravilna i jaje nielha apraŭdvać.
Ale chapała i tych, chto mianie padtrymaŭ. Bo maja tvorčaść zaŭsiody była davoli vostrasacyjalnaj i ludzi, jakija mianie słuchali, zbolšaha razumieli maje pohlady. Tamu paśla pieśni «Nahrada» było šmat kamientaryjaŭ kštałtu «Baluča. Dziajkuj za praŭdu».
— Darečy, vy i raniej ściabalisia z tych, chto «moža paŭtaryć» — zhadajem chacia b pieśniu «Vata».
— Tak, ja skieptyčna-satyryčna staŭlusia da vatnikaŭ i saŭkadročaraŭ. Ja zaŭsiody byŭ za demakratyčnyja kaštoŭnaści. A pavahi da tych, chto luta zmahajecca za toje, kab być u rabstvie, u mianie niama.
— Jak by vy sami acharaktaryzavali styl svajoj muzyki?
— Heta nie da mianie pytańnie. Jość krytyki, voś jany niešta viedajuć pra mastactva i sami dajuć niejkija nazvy i aznačeńni. Sam ja nie prytrymlivajusia niejkaha stylu. Rablu toje, što mnie chočacca ŭ peŭny momant.
— Vy vymušany byli evakuiravacca ź Biełarusi i pakinuć tam usio muzyčnaje abstalavańnie (u studzieni 2022 hoda žonku Arsienia zatrymali za kamientaryj u telehram-kanale i prysudzili hod «chimii» z nakiravańniem, adrazu paśla suda siamja evakuiravałasia ź Biełarusi. — NN). Ciažka było ŭznaŭlać tvorčuju dziejnaść na novym miescy?
— Usio, što ja paśpieŭ uziać z saboj, kali źjazdžaŭ ź Biełarusi, — hety vinčestar dy aŭdyjakartu. Treba było nabyvać muzyčnaje abstalavańnie znoŭ — u hetym krychu dapamoh «Bajsoł», jaki abviaściŭ zbor srodkaŭ dla majoj siamji.
Faktyčna my dvojčy pačynali žyćcio na novym miescy — spačatku ŭ Hruzii, potym u Polščy. Kaniešnie, heta zaŭsiody ciažka. U Hruzii ja rabiŭ treki za makijažnym stolikam — mienavita tady źjaviłasia pieśnia «Možno ja s toboj», jakaja ciapier najbolš časta prasłuchoŭvajecca.
Plus, kaniešnie, było składana maralna, treba było supakoicca i pryvieści dumki ŭ paradak. Byli emacyjnyja padjomy i spady.
Zaraz ja b chacieŭ bolš času pryśviačać tvorčaści, ale idzie aktyŭnaja padrychtoŭka da kancerta ŭ Vilni 24 listapada. A na vychodnych jeździli zdymać klip na pieśniu «Kachańnie». Chutka jon vyjdzie. Padaŭ zajaŭku na hrant u Radu kultury — źjaviłasia ideja zrabić dvuchsieryjny minisieryjał ź biełaruskamoŭnymi pieśniami. Reč u tym, što biełaruskamoŭny kantent patrabuje bolš resursaŭ dla prasoŭvańnia. Tamu vyrašyŭ prasić dapamohi. Nie daduć finansaŭ — ničoha strašnaha. Zarablu i sam paźniej zrablu.
— Ci jość u vas lubimaja pieśnia sa svaich?
— Ja nasamreč zanadta časta słuchaju svaje pieśni, tamu što ŭsio rablu sam — pačynajučy z zapisu i zakančvajučy źviadzieńniem. Tamu pasłuchać svajo mahu chiba što vypadkova — kali niešta hrała ŭ jutubie i raptam pieraskočyła na moj klip. Nie mahu skazać, što jość niešta najbolš lubimaje. Ale mahu vyłučyć pieśni, jakija raskazvajuć niešta pra mianie, — heta «Atłantida», «Naviernoje». Jany bijahrafičnyja i šmat dla mianie značać.
— Čym vy lubicie zajmacca, akramia muzyki?
— 3D-madelavańniem, zaraz voś ź niejrasietkami raźbiraŭsia. Časam maluju, vyvučaju mantaž, śpiecefiekty — voś takija tvorčyja štuki padabajucca.
— Što płanujecie praśpiavać na kancercie ŭ Vilni?
— Jakraz dumaju nad trek-listom. Mabyć, najbolš paśpiachovyja treki na Spotify.
Čytajcie taksama:
20 hadoŭ klipu na pieśniu «Hości». Što stała ź jaho hierojami?
«Kali mužčyna śpiavaje, jon adčuvaje siabie mocnym». Siaržuk Doŭhušaŭ stvaraje novy mužčynski chor
«Čorny bumier», Palihraf ŠarykOFF, śpiavak pry Łukašenku: jak mianiałasia žyćcio repiera Siarohi
