«Everydays — The First 5000 Days». Fota BBC
NFT rasšyfroŭvajecca jak nieŭzajemazamianialny tokien.
Tokien — heta anałah kaštoŭnaj papiery ŭ ličbavym śviecie. Z dapamohaj tokiena možna zamacavać svaje pravy na vałodańnie peŭnym aktyvam. Naprykład, inviestary, jakija ŭkładvajuć kryptavalutu ŭ niejkuju kampaniju, atrymlivajuć peŭnuju kolkaść tokienaŭ, jakaja adpaviadaje ich doli vałodańnia ŭ hetaj kampanii. Bolšaść tokienaŭ uzajemazamianialnyja, i jany mohuć vykarystoŭvacca ŭ jakaści valuty.
Nieŭzajemazamianialnyja tokieny całkam unikalnyja. Heta aktyvy, jakija dajuć prava na vałodańnie ŭnikalnymi abjektami, naprykład, ličbavymi tvorami mastactva, siarod jakich vyjavy, videa, GIF-fajły, pieśni i inšyja, tłumačyć The New York Times.
Ciapier muzyki, mastaki i inšyja tvorčyja ludzi vykarystoŭvajuć NFT dla manietyzacyi ličbavych tavaraŭ, jakija raniej byli tannymi abo ŭvohule biaspłatnymi. Heta technałohija ŭźnikła ŭ suviazi z patrebaj u aŭtentyfikacyi ŭ ličbavym śviecie mastactva, a NFT jakraz pryviazvaje ličbavy fajł da jaho stvaralnika.
Tradycyjnyja tvory mastactva kaštoŭnyja tym, što jany isnujuć tolki ŭ adnym ekzemplary. Ličbavyja fajły, u svaju čarhu, možna ź lohkaściu kapiravać i raspaŭsiudžvać u internecie. Adnak technałohija NFT pracuje jak ličbavy siertyfikat ułasnaści, jaki možna kuplać i pradavać.
A zapis pra toje, chto vałodaje ličbavym fajłam, zachoŭvajecca ŭ błokčejnie — baza źviestak, jakaja ŭjaŭlaje saboj łancužki błokaŭ ź infarmacyjaj. Kožnaja nastupnaja apieracyja zapisvajecca ŭ błok, jaki zachoŭvaje infarmacyju i pra papiaredniuju apieracyju. Takim čynam dasiahajecca nadziejnaść usioj sistemy: sproba sfalsifikavać zapis u adnym z błokaŭ aŭtamatyčna źniščaje ŭvieś łancužok, bo źviestki ŭ źmienienym błoku bolš nie supadajuć ź infarmacyjaj u nastupnych błokach. Heta sistema kantralujecca tysiačami kampjutaraŭ va ŭsim śviecie, tamu padrabić zapisy ŭ błokčejnie prosta niemahčyma.
Technałohija NFT isnuje z 2015 hoda, ale papularnaj jana stała ŭ 2017 dziakujučy sajtu CryptoKitties, jaki dazvalaŭ ludziam nabyvać i vyroščvać ličbavych kotak z dapamohaj kryptavaluty.
Ciapier, kali košt kryptavaluty dasiahnuŭ rekordnaha maksimumu, inviestary nabyvajuć NFT i pačynajuć handlavać imi. Vielmi časta ličbavyja fajły dasiahajuć vielizarnych cen. Rekordam staŭ malunak Majka Vinkielmana «Everydays — The First 5000 Days», NFT jakoha niekalki dzion tamu pradali amal za $70 miljonaŭ.
Adnak heta nie značyć, što tolki pakupnik NFT budzie mieć dostup da tvora. Jak praviła, bolšaść ličbavych fajłaŭ zastajucca dastupnymi ŭ internecie. Da taho ž, NFT nie daje pakupniku aŭtarskich pravoŭ: aŭtar moža i dalej pradavać kopii svajoj ličbavaj vyjavy.
Ale niekatoryja ludzi hatovyja ščodra zapłacić, kab pretendavać na vałodańnie aryhinalnaj vyjavaj. Anałahična tradycyjnym tvoram mastactva: moža być bieźlič kopij viadomaj karciny, adnak samym kaštoŭnym budzie zastavacca aryhinał.
Uźnikaje šmat dyskusij nakont taho, ci źjaŭlajucca padobnyja malunki tvorami mastactva, za jakija ludzi addajuć takija vializnyja hrošy. Adnak heta vyznačaje hladač: čym bolš papularnym stanovicca ličbavy fajł, tym vyšejšaj stanovicca cana na jaho aryhinał.
NFT možna vykarystoŭvać dla aŭtentyfikacyi samych roznych abjektaŭ. Heta mohuć być tvity, damiennyja imiony i navat abjekty dla pabudovy ŭłasnaha virtualnaha śvietu (ličbavyja kavałki ziamli, pałacy i inšaje).
U 2020 hodzie abjom rynku NFT dasiahnuŭ $250 miljonaŭ. A ŭžo z pačatku 2021 hoda popyt na NFT pavialičyŭsia jašče bolš, tamu ažyjataž vakoł NFT praciahvaje raści.
