Los skłaŭsia tak, što ja ciapier žyvu ŭ lahiery ŭciekačoŭ u Łatvii. Usiaho tut 39 čałaviek ź Biełarusi, i padobna, što nas tut bolšaść. Kahości na radzimie bili, kamuści pahražali, suprać kahości pačali kryminalnyja spravy, — va ŭsich nas historyja i padobnyja, i vielmi roznyja adnačasova. I ŭsie my baimsia viartacca na radzimu, bo vielmi nia chočacca ŭ turmu.
U lahiery byccam by jość niepisanaje praviła — tut nie pryniata abmiarkoŭvać, jak na rodnych ciapier cisnuć u Biełarusi. I ŭvohule asabistyja historyi abmiarkoŭvajucca zusim niašmat. Nichto adkryta nia kaža, što nia choča pra heta razmaŭlać, ale ŭsie starajucca źmianić temu. Zdajecca, heta taki sposab psychalahičnaj samadapamohi — usie razumiejuć, što lepš asabliva nie pahłyblacca va ŭspaminy i pieražyvańni, bo i biaz ich na dušy ciažka.
Dy i fizyčna tut nia toje kab vielmi kamfortna. Maje znajomyja, jakija raniej byli ŭ niamieckich lahierach uciekačoŭ, kažuć, što tut prosta kazka. Ale ŭ paraŭnańni sa zvyčajnym mirnym žyćciom — ciažka.
Pakoj, u jakim ja ciapier žyvu, raźličany na čatyry čałavieki, ale pakul što ja ŭ im adna, i navat adnoj tut małavata miesca, bo jon nia bolšy za 9 kvadratnych metraŭ. Na hetaj płoščy stajać dva dvuchjarusnyja łožki, stoł, zedlik, dźvie vuzkija vysokija šafy i maleńkaja ladoŭnia. Zdajecca, u kamerach na Akreścina na čałavieka (u zvyčajnych umovach, kali kamery nie pierapoŭnienyja) advodzicca bolš metraŭ.
Asacyjacyja ź izalataram tut uźnikaje najpierš praz dvuchjarusnyja metaličnyja łožki. Mnie pašancavała, i ja pra ich viedała jašče da zasialeńnia, tak što była maralna hatovaja. Byvaje, što ŭ ludziej pry zasialeńni ledź nie histeryka zdarajecca, bo takija łožki i abmiežavanaść prastory — šmat dla kaho mocny tryhier.
Ale surjozna paraŭnoŭvać łatvijski lahier uciekačoŭ da biełaruskaha izalataru ŭsio ž nia varta. Heta hučyć cynična i mocna abiasceńvaje pakuty tych, chto ciapier znachodzicca ŭ zaniavoleńni. U nas u lahiery zusim niašmat abmiežavańniaŭ — treba viartacca na noč nie paźniej za peŭny čas, albo papiaredžvać zahadzia, što nia viernieśsia, i pakidać adras, dzie budzieš načavać.
My nia možam pryvodzić haściej zvonku (ja tak i nie zrazumieła, ci to heta pastajannaje praviła, ci to novaŭviadzieńnie praz pandemiju), i nas prosiać nie źbiracca nadoŭha ŭ adnym pakoi ludziam z roznych pakojaŭ. Nu, i kuchnia ŭnočy začyniena.
Tak što kožny raz, kali ŭ mianie prystup samaškadavańnia, i mnie chočacca «na emocyjach» paraŭnoŭvać hetyja ŭmovy z Akreścinam, Žodzinam ci Mahilovam, ja ŭzhadvaju, jak u izalatarach było nasamreč, i žyćcio tut pačynaje padavacca rajem.
Ale ž strašenna chočacca dadomu. I vielmi złosna ad taho, što ŭsim nam daviałosia biehčy ad pieraśledu na radzimie. Ja jašče nie z usimi tut paznajomiłasia, ale ŭsie, z kim užo pierasiakałasia, vidavočna padaŭlajuć ahresiju i, zdajecca, voś-voś vybuchnuć. Ja i sama takaja ž — uvieś čas zmahajusia sa złościu. U mianie nie atrymlivajecca paŭnavartasna radavacca dapamozie, jakuju my tut usie atrymlivajem, bo razam z radaściu zaŭždy ŭźnikaje złość — ja nikoli nie zabyvaju, čamu hetaja dapamoha nam uvohule spatrebiłasia.
I dahetul nie mahu zvyknucca, što lahier uciekačoŭ — heta ciapier častka majoj bijahrafii. Ale tut, zdajecca, usie takija.
