Biełarusy zdymali pierformans, a atrymałasia virusnaje videa na dva miljony prahladaŭ — stolki jano sabrała na placoŭcy TikTok. Raskazvajem, jak uźnik hety rolik.
Hałoŭnyja dziejučyja asoby — skulptar Pavieł Vajnicki, piśmieńnik i pieramožca letašniaj premii Hiedrojca Illa Sin, režysior Juryj Cimafiejeŭ. Jany rabili pierformans u ramkach art-prajekta Actions Against the Wall. U videa Sin zamuroŭvaje hałavu bietonam, a Vajnicki z łomam razburaje ścianu. U kancy hučać znakavyja dla hetaha leta «Mury».
«Pa sutnaści, toje, što adbyvajecca siońnia ŭ Biełarusi — heta nie palityčny kanflikt, jaki praduhledžvaje supraćstajańnie roznych śvietapohladaŭ. Heta baraćba hramadstva suprać žalezabietonnaha mura represiŭnaj dziaržaŭnaj sistemy.
Baraćba za prava być hramadstvam, za prava žyć u pravavoj dziaržavie. Baraćba kožnaha za prava być žyvoj asobaj, a nie another brick in the wall. Našyja ścipłyja dziejańni — heta vada, jakaja rujnuje niepachisnyja, zdavałasia b, ścieny», — tłumačać jany.
Na TikTok kamanda vykłała bekstejdž — jak raźbirajuć «dekaracyi» i dastajuć Sina ź bietonu.
Toj samy bekstejdž, jaki byŭ na płatformie TikTok
Illa Sin kaža, što virusnaść roliku stała niečakanaściu.
«Dla nas absalutna nieviadomaja aŭdytoryja TikTok — čornaja mahija. Niejkich namahańniaŭ my nie prykładali, hrošaj u rekłamu taksama».
Rolik zalivali dvojčy (ale praz čas administracyja vydalała jaho z-za skarhaŭ na praźmiernuju žorstkaść). Druhi raz užo za paŭdni videa sabrała paŭmiljona prahladaŭ, a paśla — dva miljony. Bolšaść aŭdytoryi — z Vjetnama, Indanezii, Kambodžy.
«Juryj Cimafiejeŭ kaža, što i «Čorny kvadrat» moža pracavać, jak zaŭhodna, i hety siužet. Biez kantekstu kožny sam moža sfarmiravać svaju dumku», — razvažaje piśmieńnik.
Zalić hałavu bietonam — vyhladaje ryzykoŭna. Ale Illa Sin zapeŭnivaje, što ŭsio było pad kantrolem:
«U nas davoli prafiesijnaja kamanda. Skulptar Pavieł Vajnicki ź vialikim stažam, viedaje ŭłaścivaści materyjałaŭ, u jaho ruka chirurha. Dumaju, ludzi, jakija vychodziać na akcyi, ryzykujuć značna bolš».
Dla kamandy hety prajekt — sposab pa-mastacku asensavać toje, što adbyvajecca. Pra chajp i pravakacyju jany dumali ŭ apošniuju čarhu. Raniej jany staralisia być tvorcami pa-za palitykaj. Čamu heta nie ŭdałosia ciapier?
«Nie mahu nazvać niejkuju kankretnuju padzieju, jakaja stała pryčynaj, — chutčej nazapašvalny efiekt taho, što adbyvajecca. Ty nastolki zanurany, što nie možaš abstrahavacca ad asiarodździa. Heta ščyraja refleksija, terapija. Bo kali emocyi — zbolšaha niehatyŭnyja — nazapašvajucca, ich treba niekudy vylivać. I mastactva najlepš dla hetaha pasuje», — kaža Sin.
Jon pryznajecca, što dla jaho jak mastaka ciapierašnija padziei — chutčej, nie krynica natchnieńnia, a absalutna niekamfortnyja ŭmovy, na jakija ty vymušany reahavać.
«Ja bolš padychodžu dla mirnaha času. Bo ŭsie adcieńni, paŭtony hublajucca ŭ našaj binarnaj situacyi.
Niekatoryja žartavali, što kali ŭ Halivudzie zdymuć film pa hetych padziejach, ničoha nie dadumlajučy, starońni hladač skaža: «Nie, nu vy chłusicie! Žyćcio bolš składanaje, nie byvaje biełaha i čornaha».
Ale jość radaść ad takoha pracesu, jak naradžeńnie nacyi. Dla mianie heta było niespadziavana: jašče paru miesiacaŭ tamu ničoha nie pradrakała takoha».
Paśla muravańnia ŭ bieton Illa Sin prymieryŭ ledzianuju masku — u pramym sensie. Takim staŭ siužet novaha videa ŭ ramkach tvorčaha prajekta. «Ledzianaja maska — dobry sposab adasobicca ad kašmaru rečaisnaści i šaniec zachavać siabie ŭ hetym šalonym infarmacyjnym viry. Ale nienadoŭha», — apisvajuć tvorcy zadumu.