Fota Siarhieja Sarachanava.
— Da pandemii vy žyli na dva harady — Minsk i Kijeŭ. Dzie vas zaśpieŭ karanavirus?
— Ja sapraŭdy žyła na dva harady, ale zbolšaha ŭ Kijevie — niejki čas tamu ja vybrała heta miesca dla žyćcia, i tut ciapier moj dom. Da taho ž niadaŭna ja daviedałasia, što moj dzied pa baćkavaj linii — ukrainiec. Chaču znajści, dzie jon pachavany. Pandemija mianie zaśpieła ŭ Kijevie ž, bo moj syn Makar tolki pajšoŭ u škołu, darečy, ukrainskamoŭnuju. Razam ź im vyvučaju ŭkrainskuju, bo jana patrebna mnie dla «śpiłkuvańnia» i, hałoŭnaje, dla pracy.
— Vašaje žyćcio niejak pamianiałasia z-za pandemii?
— Mnie navat zdajecca, suśviet rychtavaŭ mianie da karanavirusa i karancinu. Tak skłałasia, što i muž hety čas bavić u Kijevie, ja zabrała siudy svaju starejšuju dačku ad pieršaha šlubu, da taho ž ja ciapier na siomym miesiacy ciažarnaści — heta budzie majo čaćviortaje dzicia, tamu ciažarnaść užo jak zvyčka. Adziny bol źviazany z tym, što ŭ Minsku zastalisia našy ź Siarhiejem mamy, mužavy siastra i starejšy syn, a taksama našy siabry. A žyćcio źmianiłasia jašče da karanavirusa: ja ščylna zaniałasia pracaj u teatry, bo biez teatra nie mahu, i znajšła dom — my jaho arandujem, ale jon staŭ «našym».
— Nie strašna ŭ takija niespakojnyja časy čakać jašče adno dzicia?
— Naadvarot, hetaje dzicia — naš talisman. Jano abaraniaje, u tym liku ad karanavirusa, usiu siamju, bo kožny ŭśviedamlaje niebiaśpiečnaść i stanovicca bolš adkaznym.
Fota Siarhieja Sarachanava.
— Vy skazali, što vučycie ŭkrainskuju movu, a biełaruskuju siońnia vykarystoŭvajecie?
— Biełaruskaja mova dapamahaje mnie žyć u Kijevie i razumieć ukrainskuju, ale zaminaje ŭ havorcy, tamu što ja ŭvieś čas na jaje źbivajusia. Davodzicca dumać nad kožnym słovam, ci nie zrabiła ja pamyłku, a pieraklučacca, u tym liku ŭ vymaŭleńni, u mianie nie zaŭsiody atrymlivajecca.
Ja nie zabyvaju biełaruskuju movu, bo i stračvać suviaź ź Biełaruśsiu, taksama ŭ pracy, nie chaču. Praŭda, nie viedaju, kali my zmožam vandravać, jak raniej.
— Paśla taho jak vy kančatkova syšli z Kupałaŭskaha, ci ŭdałosia znajści svajo miesca va Ukrainie?
— Ja jaho stvaraju. Spačatku ja šukała jaho ŭ kino i sieryjałach, ale heta byli chaatyčnyja sproby, kab było choć niešta. Ciapier ja bolš nakiravana na teatr — na toje, u čym mahu prajavicca najiarčejšym čynam. Niadaŭna ŭ adnym z kijeŭskich teatraŭ pavinna była adbycca premjera śpiektakla, dzie ja hraju hałoŭnuju rolu, ale z-za karanavirusa jana pieraniesłasia. Mnie b chaciełasia pracavać taksama ŭ Biełarusi, ale pra płany raskazvać nie budu.
— Jak vam, užo viadomaj u Biełarusi aktrysie, było pačynać karjeru ŭ inšaj krainie?
— Heta taki kajf, kali ty znoŭ u pačatku — heta ž i jość maładość i žyćcio, nie varta zasiedžvacca na tym, što ty ŭžo zrabiŭ. Maje nabytki zastajucca sa mnoj, a miesca — prosta miesca. U Kupałaŭskim ja prajšła dobruju škołu, ale, na žal, pierastała bačyć u im svaju budučyniu, nie zmahła ŭjavić siabie na hetaj scenie praz, skažam, dziesiać hadoŭ. I pajechała za mužam: jon zachacieŭ u Kijeŭ — i ja adpraviłasia za im.
— A čamu byŭ abrany mienavita Kijeŭ?
— Asabista ŭ mianie šmat źviazana z hetym horadam, ja navat była tut začataja. U nas ź Siarhiejem u Kijevie adbyłosia šmat padziej, pamiataju, my niejak siudy pryjechali i ja adčuła, što chaču tut žyć. Bačycie, žadańni ździajśniajucca.
— Kali vy pierajazdžali ŭ Kijeŭ, pa vašych vykazvańniach zdavałasia, što vy robicie heta ŭ tym liku z-za niedastatkovaści mahčymaściaŭ u Minsku. Ci tak heta?
— Tak, mnie nie chapała svabody prajaŭleńnia i ja nie adčuvała, što mahu pakazać siabie niejak pa-novamu. Radzima dla mianie — śviatoje, ja nikoli nie admoŭlusia ad taho, što ja biełaruskaja aktrysa, jak i moj muž — biełaruski śpiavak, dzie b jon ni žyŭ. Ale ja chaču dalej raźvivacca, a dla hetaha patrebny adpaviednyja ŭmovy — nie tolki ž adna baraćba pavinna być. Darečy, adnoj jakaści biełaruskaha teatra ŭ Kijevie mnie nie chapaje — strymanaha šlachu da iściny praz ramki i abmiežavańni.
Va Ukrainie šmat taho, što nazyvajecca «hulaj, duša» i «pračnisia i śpiavaj», jość niejkaja ŭsiojednaść, a ŭ Biełarusi z-za adsutnaści roznaj mišury tonkaje mastactva źvinić bolš praniźliva, i ja b chacieła być da jaho datyčnaj.
Darečy, u Minsku jość čałaviek, ź jakim ja zaŭsiody hatova pracavać, — Łarysa Simakovič. Apošni raz u jaje folk-teatry «Hościca» ja syhrała ŭ 2018 hodzie, heta byŭ muzyčny śpiektakl «Płošča Jakuba Kołasa».
Fota Siarhieja Sarachanava.
— Z punktu hledžańnia akciorskaha majsterstva vy adčuli adroznaść pracy va Ukrainie?
— Tut taksama jość minusy, i svaboda zaležyć u tym liku ad unutranaha stanu. Niekatorym paniaćciam, u tym liku svabodzie, my nadajem zanadta vuzkija značeńni. Časam, kab jaje adčuć, patrebny baraćba i akovy, a časam — usiodazvolenaść. Ja ŭ peŭny momant prosta zachacieła rełaksu — kab mianie nichto nie pavučaŭ i nie abmiažoŭvaŭ, a ja mahła rabić, što chaču. Pračnuŭsia zdarovy ehaizm — i ja źjechała tudy, dzie mnie kamfortna. Mahčymaściaŭ dla prajaŭleńnia va Ukrainie, kaniečnie, bolš, i heta važna taksama dla maich dziaciej.
U Biełarusi ja stamiłasia zmahacca ź niekulturnaściu i nievuctvam, dzie ŭsie najlepšyja ludzi adsoŭvajucca na zadni płan i šmat upirajecca ŭ papierki i čynoŭnikaŭ.
— Nie tak daŭno byŭ vyniesieny prysud Charvi Vajnštejnu — što vy dumajecie pra charasment i maštaby, jakich jon dasiahnuŭ u kinaindustryi?
— Ja zaŭsiody stanu na abaronu słaboha, bo lublu spraviadlivaść, ale Vajnštejn akazaŭsia ŭ hetym vypadku achviarnym kazłom. Dziakuj Bohu, ja nie traplała ŭ situacyi, kali b mianie sprabavali seksualna ekspłuatavać, ale kali b trapiła, ličyła b heta i svajoj pamyłkaj. Luby dośvied, navat samyja sumnyja historyi, patrebny nam dla niečaha, — mahčyma, takaja pabudova śvietu pavinna była prymusić žančyn pierajści na niejki inšy ŭzrovień śviadomaści i navučycca adstojvać svaje miežy.
— A ŭ biełaruskim kino, jak vy dumajecie, seksualnaja ekspłuatacyja była mahčyma?
— Mahčyma, tolki ŭ inšym maštabie: kolki tam taho kino ŭ Biełarusi zdymajecca? Heta, darečy, jašče adna pryčyna, čamu ja vybrała Kijeŭ: ukrainskaje kino siońnia raźvivajecca vielmi chutka, i jano nie zaležyć ad Rasii, čaho ja žadaju i biełaruskamu.
— U Biełarusi vy najbolš viadomaja jak vykanaŭca hałoŭnaj roli ŭ «Anastasii Słuckaj» — jak jana paŭpłyvała na vašu karjeru?
— Vielmi mocna, «Anastasija Słuckaja» adkryła mnie šmat dźviarej — časam tym, što syhrała ŭ takim filmie, ja mahła skarystacca dla svaich metaŭ, a niedzie heta zaminała, bo ja asacyjavałasia z adnoj rollu. U mianie navat była mara nafarbavacca, nadzieć paryk i pryjści na proby, kab nichto nie viedaŭ, chto ja. Los u vyniku ździejśniŭ maru: u Kijevie mianie nichto i nie viedaje. «Anastasija Słuckaja» — samaje viadomaje, što ja zrabiła ŭ Biełarusi. Nie skazać, kab u hetym filmie ja pakazała kałasalny akciorski talent — u inšych rolach ja prajaŭlałasia našmat cikaviej, ale heta histaryčnaja karcina, na jakuju zhaniali školnikaŭ, z-za jakoj u mianie źjavilisia pakłońniki. Svojeasablivy i važny ŭ maim žyćci dośvied, i ŭ tym liku ad jaho ja źbiehła ŭ Kijeŭ. Ja ŭžo nie taja 23-hadovaja Śvieta Zielankoŭskaja.
Fota Siarhieja Sarachanava.
— Vy ŭdzielničali ŭ zdymkach filma «Idzi i hladzi», raskažycie padrabiaźniej.
— Tady mnie było hadoŭ piać ci šeść, mama ŭvieś čas vadziła mianie na zdymačnyja placoŭki. Ja pomniu tolki, što my pavinny byli biehčy z abryvu, kryčać i płakać. Pačynać treba było pa sihnalnaj rakiecie, dyk voś my siadzieli i čakali jaje ŭvieś dzień — paliła sonca, nam chaciełasia jeści, a tam było pšaničnaje pole, i my stali dastavać z kałaskoŭ ziarniatki. Moža, takim čynam nas admysłova ŭvodzili ŭ stan biežancaŭ, jakija ciarpiać ad strašennaj śpioki i charčujucca ziarniatkami. Ale film, viadoma, nadzvyčajny, i ja hanarusia, što ŭ im udzielničała, chaj i była dziciom.
— Nakolki vy z mužam uklučany ŭ biełaruski kantekst? Ciapier u nas pieradvybarnyja miesiacy — vy sočycie za navinami?
— Pilna ja saču tolki za infarmacyjaj pra karanavirus, bo chvalujusia za zdaroŭje mamy. Što tyčycca palityki i vybaraŭ, ja hladžu naviny, ale tak, jak raniej, na ich bolš nie reahuju i da ŭsiaho staŭlusia spakojna. Napeŭna, tamu što ciapier heta nie tyčycca maich dziaciej. Ale mnie padajecca, karanavirus niešta razrulić u Biełarusi, razvarušyć ludziej. Mnie samoj cikava, u što heta ŭsio vyljecca.
— Vy ŭ siamji abmiarkoŭvajecie naviny ź Biełarusi?
— Abmiarkoŭvajem chiba, jak budziem bačycca sa svajakami, kudy i kali jeździć, a ŭ cełym razmaŭlajem bolš pra suśvietnyja naviny. A kali ŭ nas vybary?
— 9 žniŭnia. Vy tak miła spytali: «kali ŭ nas vybary».
— Dakładna. Ale ž ja hramadzianka Biełarusi i chaču joj zastacca.
