Śviatłanie 40 hod. Ciapier jana lažyć u adnym ź viciebskich špitalaŭ z pneŭmanijaj. Jaje 53-hadovy muž pamior u inšym špitali z paćvierdžanym karanavirusam. Jana nie zmahła raźvitacca z kachanym čałaviekam. Z dazvołu žančyny «Radyjo Svaboda» publikuje jaje historyju.
«Jak zachvareŭ Ihar»
«Spačatku ŭ jaho była temperatura i dyjareja. Heta byli vychodnyja. Praź niekalki dzion usio narmalizavałasia. Jon chadziŭ na pracu. Pačaŭsia nievialiki kašal, temperatura skakała. Paźniej zachvareła ja. Prosta pryjšła z pracy, i pačałosia… Iharu ja vyklikała lekara. Jana skazała pić «Anhrymaks». Prajšło paru dzion, lepš mužu nie było, ja znoŭ vyklikała lekara, nie puściła jaho na pracu. Paprasiła nakiravańnie na zdymki jamu i mnie.
Heta było ŭ paniadziełak, 6 krasavika. U jaho znajšli pneŭmaniju, u mianie — nie. Ihar nie chacieŭ kłaścisia ŭ špital. Kazaŭ, što nia vierniecca adtul. Chto b moh padumać… My sieli ŭ mašynu i pajechali ŭ špital. Mašyna tak i staić tam na stajancy. Ja drenna siabie adčuvała. Praviała jaho da ŭvachodu i pajšła na tralejbus.
Paźniej stała viadoma, što test na karanavirus stanoŭčy».
«Jak zachvareła ja i pamior Ihar»
«U čaćvier, 9 krasavika, ja znoŭ vyklikała lekara, paprasiła nakiravańnie na zdymak. Adnak nie było siłaŭ iści, vyrašyła, što pajdu nazaŭtra. Pneŭmanija. Pajechała ŭ špital. U piatnicu Ihara pieraviali ŭ intensiŭnuju terapiju, bo nie chapała pavietra, kab dychać.
U aŭtorak, 14 krasavika, jaho pieraviali ŭ reanimacyju. Ja ź im razmaŭlała, kali možna tak skazać. Heta było ŭ 14.00. U 15.00 mnie patelefanavaŭ moj stryječny brat, — jon pracuje ŭ tym špitali, — skazaŭ, što stan u Ihara ciažki, ale stabilny, što daktary zrobiać usio, što treba, i padklučać da aparata štučnaj ventylacyi lohkich.
Usio heta było zroblena, bo Ihar pierastaŭ padtrymlivać sa mnoj suviaź. Ja nie sumniavajusia, bo brat prasiŭ i Ihar kazaŭ, što kali vyjdzie, to napiša padziaku lekaram. U hadzinu nočy Ihara nia stała. Ranicaj ja čakała zvanka svajho brata, jon vykazaŭ spačuvańni. Sa špitala mnie tak nichto i nie telefanavaŭ. Pieršy zvanok byŭ z morhu. Heta realii. Čałaviek pamior u hadzinu nočy, a ŭ 10.00 ranicy ty ničoha jašče nia viedaješ».
«Jon vyciahnuŭ mianie z ankalohii»
«Amal 8 hadoŭ tamu Ihar vyciahnuŭ mianie z ankalohii. Da mianie tudy jon chadziŭ, jak na pracu, ranicaj i ŭviečary. My mnoha čaho pieražyli razam. My amal zaŭsiody byli razam.
Sa mnoj jon pryjšoŭ da Boha, paśla majoj chvaroby. Niahledziačy na toje što jon byŭ pravasłaŭnym, chadziŭ sa mnoj da kaścioła i da spoviedzi, chacia, jak kazała maja babula, «žahnaŭsia pa-pravasłaŭnamu». Boh adzin, i my adznačali i katalickija, i pravasłaŭnyja śviaty. Kali jeździli ŭ Miory da majoj mamy, abaviazkova zajaždžali, jak jon kazaŭ, da Jefrasińni ŭ manastyr (Jefrasińniaj zvali jaho mamu).
Paśla čarhovaha medahladu ŭ ankalohii ŭ mianie vyjavili recydyŭ. Ja vyjšła na pracu, prajšło try miesiacy paśla lačeńnia. Znoŭ pačałasia «chimija». Pierad hetaj pravierkaj mnie pryśniŭsia son, u jakim ja bačyła śviatuju Jefrasińniu, i jana skazała, što dapamoža mnie.
Paśla adnaho kursu chimijaterapii mianie adpravili na pravierku. Kab chto-niebudź bačyŭ vočy doktarki, jana była ŭ šoku i kazała: «Potriasajuŝij riezultat! Eto nievozmožno!» Z toj pary ja viedaju, što ŭ Boha niama ničoha niemahčymaha…
Ihar vielmi lubiŭ kaścielnyja festy. My jeździli ŭ Budsłaŭ, Brasłaŭ, Šumilina. Pamiataju, jak jon hanaryŭsia, kali nios charuhvu na śviata Božaha Cieła. Byŭ u Ihara lubimy anekdot pra samoha siabie. Upieršyniu, kali jon pryjšoŭ u kaścioł sa mnoj, nia viedaŭ, jak siabie pavodzić. Ja skazała: rabi toje, što i ŭsie ludzi. Kali ž pryjšoŭ čas pieradać «znak supakoju», Ihar kazaŭ «Zdravstvujtie!» Bo nie zrazumieŭ, što značyć pieradać znak supakoju. Uvohule jon lubiŭ žartavać».
«Pra špital. Tut miasarubka»
«U čarzie, kab trapić u špital, siadziać nia mienš jak 50 čałaviek. Siadziać chvoryja i zdarovyja, usie razam, u maskach i biez, u palčatkach i biez. Chto nie chvareŭ, toj zachvareje, adnaznačna.
Pakłali, a analiz na karanavirus brali tolki na nastupny dzień. Zaŭtra budzie tydzień, test nie hatovy. Heta našy realii. Žudaść, strach.
Sanitarkam, medycynskim siostram nie chapaje ekipiroŭki. Jany nadziavajuć pampersy, navierch — adzieńnie, a jašče navierch, jak ja kažu, «parnik» (zaścierahalny kaścium — RS). U takim adzieńni ciažka navat prosta chadzić, nia toje što pracavać. Heta realii.
Časam my čakajem doŭha, bo niama systemaŭ, kab pastavić kropielnicy. Byvaje, jany vykarystoŭvajuć systemy dvojčy, prosta pakidajuć ich na tumbačkach. Heta realii. Mnie ciažka ŭsio heta pisać, šmat dumak, pieražyvańniaŭ, uspaminaŭ.
Ja pišu heta ŭsio dziela taho, kab vy bierahli blizkich i kožnuju chvilinu, jakuju pravodzicie razam, kab usie zrazumieli, što hetaja zaraza jość u Biełarusi, što ŭsio surjozna. Nu i, kaniečnie, u pamiać pra majho muža…
Dziakuju ŭsim darahim ludziam za malitvy, za vašu padtrymku, za toje, što vy jość u maim žyćci. Mnie ž tolki zastajecca pryniać volu Ŭsiomahutnaha».
* * *
Śviatłana lažyć u abłasnym špitali. Niepadalok ad špitala, vidać navat z voknaŭ — mohiłki Nikropalle, na jakich siońnia pachavali jaje muža.
U Viciebskaj vobłaści na 16 krasavika vyjavili 1282 vypadki zaražeńnia karanavirusam.
