Astrafiziki ŭpieršyniu vykanali acenku masy samaj ciažkaj čornaj dzirki ŭ dastupnym dla nazirańnia Suśviecie. Jana akazałasia ŭ 40 miljardaŭ razoŭ ciažejšaj za Sonca. Artykuł z vynikami daśledavańnia źmieščany na sajcie arXiv.org, piša ria.ru.
Astranomy rehularna adkryvajuć u kosmasie čornyja dzirki roznych pamieraŭ i mas. Samaj ciažkaj ź ich na siońniašni dzień źjaŭlajecca zvyšmasiŭnaja čornaja dzirka ŭ jadry hałaktyki Holm 15A, centralnaha abjekta skopišča hałaktyk Abell 85 u suzorji Kita.
Niamieckim vučonym ź Miunchienskaj absiervatoryi i Instytuta pazaziemnaj fiziki Maksa Płanka ŭpieršyniu ŭdałosia ździejśnić pramuju acenku masy hihanckaj čornaj dzirki, hruntujučysia niepasredna na nazirańniach za ruchami zorak vakoł jadra hałaktyki.
Vymiareńnia pravodziłasia z dapamohaj śpiektrohrafa MUSE teleskopa VLT (Very Large Telescope). Heta samy vialiki pa ahulnaj płoščy lusterkaŭ teleskop na Ziamli, źjaŭlajecca častkaj Jeŭrapiejskaj paŭdniovaj absiervatoryi i raźmieščany ŭ Čyli.
Niahledziačy na toje, što Holm 15A maje vielizarnuju bačnuju masu — kala 2 tryljonaŭ soniečnych mas, centr hałaktyki charaktaryzujecca nadzvyčaj nizkaj i vielmi raśsiejanaj paviarchoŭnaj jarkaściu, našmat słabiejšaj, čym u inšych eliptyčnych hałaktykach. Pry hetym pa pamiery centralnaja dyfuznaja vobłaść Holm 15A supastaŭnaja z pamierami Vialikaha Mahiełanavaha Vobłaka.
«Śvietłavy profil ŭ jadry hałaktyki taksama vielmi plaskaty, — adznačajecca ŭ pres-relizie. — Bolšaść zorak z centra pavinna być vydalena ŭ vyniku papiarednich uzajemadziejańniaŭ i źlićciaŭ».
Navukoŭcy zacikavilisia hetym faktam, jaki pakazvaje, što čornaja dzirka, jakaja znachodzicca ŭ centry hałaktyki, vałodaje vielmi vialikaj masaj. Praviedzienyja vymiareńni pakazali, što jaje masa składaje 40 miljardaŭ soniečnych mas.Na siońniašni dzień heta samaja ciažkaja viadomaja čornaja dzirka ŭ bližejšaj da nas vobłaści Suśvietu.
Skopišča hałaktyk Abell 85, jakoje składajecca z bolš jak 500 asobnych hałaktyk, znachodzicca na adlehłaści ŭ 700 miljonaŭ śvietłavych hadoŭ ad Ziamli, što ŭdvaja bolš, čym adlehłaść, na jakoj raniej vymiaralisia masy čornych dzirak.
Takija masiŭnyja eliptyčnyja hałaktyki, jak Holm 15A, utvarajucca pry źlićci dźviuch i bolš drobnych hałaktyk. U vyniku hravitacyjnych uzajemadziejańniaŭ pamiž imi z centra novaj hałaktyki zorki vykidajucca na radyjalnyja arbity, i ŭ jaje jadry ŭźnikaje čornaja dzirka. Z kožnym novym źlićciom čornaja dzirka nabiraje masu, a centr hałaktyki hublaje zorki.
