Dopis vykładčyka astranomii Liceja BDU i papularnaha fatohrafa Viktara Małyščyca vyklikaŭ vialiki rozhałas, bo jaho situacyja akazałasia typovaja.
«Tak stałasia, što tolki siońnia ŭ hetym hodzie maje Adelka i Justynka pajšli ŭ sadok. Kaniešnie, kali atrymlivali nakiravańnie ŭ adździele adukacyi, skazali, što chočam biełaruskamoŭnaje navučańnie — u našym rajonie adrazu prapanavali sadok №314 (heta pra Minsk). My byli i rady, bo pra jaho čuli šmat dobrych słoŭ mienavita ad biełaruskamoŭnych baćkoŭ.
Dziaŭčat raskidali pa roznych hrupach, choć i chaciełasia, kab jany byli razam: Adelku — u starejšuju roznaŭzrostavuju, Jusiu — u jasielnuju. Skazali, što sadok nie ŭvieś biełaruskamoŭny, a tolki hetyja dźvie hrupy — nu, dziakuj i za heta.
Ale ŭ hetaj samaj jasielnaj hrupie z parohu da nas źviarnulisia pa-rusku i ŭsia kamunikacyja išła tolki na hetaj movie. Na pytańnie «WTF?» byŭ atrymany adkaz, što, maŭlaŭ, bolšaść dziaciej u hrupie ruskamoŭnyja, tamu my havorym tak, kab im było zručniej. Vychavacielka dadała: «Nu, kali dzicio źviartajecca pa-biełarusku, ja i adkazvaju jamu pa-biełarusku». Dyk heta ž jaśli! Tam dzieci nie toje što movy jašče nie ŭmiejuć adroźnivać — niekatoryja i prosta havaryć jašče nie da kanca navučylisia.
Jašče ŭletku nam kazali, što ŭsio budzie ŭ paradku, što da ich u jaśli navat z-za horada baćki voziać dziaciej, kab vučycca pa-biełarusku. Ale jak baču, možna było b i nie vazić, a prosta addać u ruski sadok praz darohu. Dla mianie taki padychod dziŭny: na ŭvieś rajon heta adzinaja biełaruskaja hrupa. Ruskamoŭnyja baćki viedali, što addavali dziaciej u biełaruskuju hrupu. Tamu niachaj abo jany vučacca pa-biełarusku, abo niachaj baćki vybieruć inšy sadok — u radyusie kiłamietra tam ich jašče try. My ž našmat dalej vozim — i ničoha strašnaha.
Tamu maju pytańnie da tych, chto z takoj prablemaj sutykaŭsia abo viedaje što-niebudź pa temie: što paraicie zrabić u takoj situacyi? U mianie tolki adna ideja — pasprabavać parazmaŭlać z zahadčycaj, namiaknuŭšy, što pryjdziecca skardzicca va ŭsie instancyi. A kali ničoha nie źmienicca, to skardzicca. Ale nie fakt, što heta pryniasie plon, a adnosiny da svaich dziaciej sapsuju dakładna. Skažycie, jak hetyja hrupy prapisvajucca ŭ dakumientach — jak ź biełaruskaj movaj navučańnia ci ź biełaruskaj i ruskaj? I ci buduć jašče jakija idei?
Viedaju, što pytańnie takoje šmat razoŭ uzdymałasia. Bieźlič «biełaruskamoŭnych» hrup u Minsku takimi źjaŭlajucca tolki farmalna. A bolšaść «biełaruskamoŭnych» škoł za miežami Minska taksama zastajucca takimi tolki na papiery. Ale pra 314-y sadok takoha nikoli raniej nie čuŭ…»
