22 junaki dałučylisia da krajniaj formy pratestu. Jany patrabujuć spynieńnia palityčnych represij.
Haładoŭki viartajucca ŭ palityčnaje žyćcio Biełarusi. 29 traŭnia biesterminovuju palityčnuju haładoŭku raspačali moładzievyja aktyvisty z Salihorsku Maksim Siamienčyk, Mikoła Packievič, Jaŭhien Miadźviedzieŭ i niepaŭnahadovyja braty Ivan dy Illa Šyły (im 15 i 13 hadoŭ, adpaviedna). 30 traŭnia da ich dałučyŭsia salihorski aktyvist Partyi BNF Pavał Batujeŭ i Kryścina Samojłava. Šyły, Batujeŭ, Siamienčyk udzielničali ŭ namiotavym haradku ŭ Miensku. Siamienčyka paśla 10-sutkavaj adsiedki ŭ Žodzinskaj turmie vyhnali z PTV №72 «za prahuły».
Haładoŭniki patrabujuć vyzvalić usich palitviaźniaŭ i spynić kryminalny pieraśled moładzievych aktyvistaŭ: za pieršaje paŭhodździe kryminalnyja spravy za «ŭdzieł u niezarehistravanych arhanizacyjach» zaviedzienyja na aktyvistaŭ «Maładoha Frontu» i «Partnerstva». Dadatkovaje patrabavańnie salihorcaŭ – adnavić u PTV M.Siamienčyka. Zajava aktyvistaŭ pieradadzienaja ŭ salihorskuju prakuraturu. Mienskija aktyvisty 31 traŭnia zanieśli svaju zajavu ŭ Hieneralnuju prakuraturu: jany taksama patrabujuć spynić kryminalny pieraśled lideraŭ «Maładoha Frontu» i vyzvalić usich palitviaźniaŭ.
Salihorsk staŭsia iskrynkaj, ad jakoj uspychnuła ŭsia kraina. 30–31 traŭnia da haładoŭnikaŭ dałučylisia chłopcy i dzieŭki z Horadni (Jaŭhien Skrabutan, Źmicier Cieślanok, Jaŭhienija Šaścierykova, Andruś Famin i dziesiaciklaśnica Volha Smalančuk) i Miensku (Źmicier Chviedaruk, Nastaśsia Pałažanka, Alaksiej Janušeŭski, Antanina Viežniaviec, Pavał Davidovič, Alaksandra Janačka, Uładzimier Dubovik, Taciana Anikiejenka, Alena Ihnaćjeva). 31 traŭnia da haładoŭki dałučyŭsia Ihar Ščakarevič u Kijevie – na momant napisańnia artykułu ahułam 22 čałavieki.
Ja.Skrabutan vykazaŭ žadańnie pierajechać u horad šachtaroŭ: «Astatnija haradziency naŭrad ci zdolejuć: školnikaŭ nie adpuściać baćki, bo chočuć nazirać za imi ŭ taki adkazny čas, a studentam ciapier treba zdavać sesiju». P.Batujeŭ kaža, što da haładoŭnikaŭ abiacali taksama dałučycca siabry AHP.
Za vyniatkam salihorskich, usie astatnija haładoŭniki pakul trymajucca paasobku. Barys Harecki, adzin ź fihurantaŭ kryminalnaj spravy «Maładoha Frontu», tłumačyć heta tym, što mnohija ŭdzielniki akcyi navučajucca j musiać akurat hetymi dniami zdavać ispyty na sesii. Druhaja pryčyna razroźnienaści haładoŭnikaŭ – niama pamiaškańnia, dzie jany mahli b sabracca razam.
Raściažku «Haładoŭka», vyviešanuju salihorskimi aktyvistami ŭ pieršy ž dzień na balkonie, źniali praz sutki z dapamohaj krana rabotniki ŽKH. Ciapier jaje zamianiŭ bieł-čyrvona-bieły ściah.
Najbolšuju ŭvahu da haładoŭnikaŭ vyjaŭlajuć milicyjanty. 30 traŭnia zranku milicyjant u formie i nieviadomy ŭ cyvilnym sprabavali ŭvarvacca ŭ kvateru – daviałosia zabarykadavać dźviery. Tady milicyjanty zajšli da susiedziaŭ i praź piareharadku na balkonie major Mikałaj Drabudźka pahražaŭ aktyvistam aryštam. Paśla hetaha ŭ dvary domu byŭ pakinuty post z dvuch milicyjantaŭ. Z1 traŭnia milicyjanty znoŭ naviedali haładoŭnikaŭ. «Padniaŭsia da nas u lulcy krana čałaviek u cyvilnym, my jaho harbataj papaili», – śmiajecca P.Batujeŭ.
Adnak ułady nie abmiažoŭvajucca tolki milicejskimi vizytami. Druhi dzień haładoŭki byŭ adznačany zboram moładzi pad voknami haładoŭnikaŭ: aktyvistam paviedamili, što jany «beneefaŭcy» i «fašysty». Akramia taho, Ivanu Šyłu praz baćku pieradali pozvu na dopyt u prakuraturu: jaho vyklikali jak śviedku ŭ spravie «Maładoha Frontu». Chłopiec iści admoviŭsia: «My pieradali ŭ prakuraturu svaje patrabavańni».
Cikavaść da akcyi vykazała i salihorskaja televizija: zdymačnaja hrupa pryjechała 30 traŭnia, kali na haŭbcy ŭ haładoŭnikaŭ užo visieŭ bieł-čyrvona-bieły ściah.
Sioletniaja moładzievaja haładoŭka – druhaja ŭ najnoŭšaj biełaruskaj historyi. Akurat hod tamu na znak pratestu suprać biespadstaŭnych vyklučeńniaŭ z navučalnych ustanovaŭ haładali moładzievyja aktyvisty ŭ Žodzinie: jany pratrymalisia 11 dzion. Jaŭhien Vaŭkaviec, udzielnik letašniaj haładoŭki, kaža, što hanarycca svaimi siabrami: «Heta krok adčaju, kaniečnie. Ale raz jany pajšli na heta, to ciapier pavinny trymacca da apošniaha. My railisia ź siabrami nakont taho, što haładoŭka adbyvajecca ŭ roznych miescach. Viadoma, kali b byli ŭsie razam, to lahčej było b trymać haładoŭku».
Palityčnyja haładoŭki ŭ Biełarusi viaduć svoj adlik z 1996 h., kali Jury Chadyka j Viačasłaŭ Siŭčyk takim čynam dabilisia vyzvaleńnia z turmy. Rekordnyja haładoŭki ŭ turmie vytrymali biznesoŭcy Siarhiej Skrabiec i Mikałaj Aŭtuchovič, jakija trapili ŭ viaźnicu, pasprabavaŭšy siabie ŭ palitycy.
Takaja masavaja haładoŭka moładzi ŭ Biełarusi ładzicca ŭpieršyniu. Represii suprać jaje ŭdzielnikaŭ pierad samitam «Vialikaj vosiemki» ŭ Pieciarburhu vyklikaŭ by mižnarodny rozhałas. Akcyja ŭžo ciapier nabyła maštab, jaki vyvodziać jaje pa-za miežy ŭłasna biełaruskaha kantekstu.
Arkadź Šanski
