Pachavali Alesia Zajku. Pachavali vialikaha čałavieka. Vialikaha ŭ svajoj biaźmiernaj dabryni, u svajoj ščyraj lubovi da Biełarusi, u plonie pracy, jakuju jon achviaravaŭ Ajčynie.
Jon byŭ vydatnym śpiecyjalistam u halinie łakalnaj etnałohii. Koła jaho navukovych zacikaŭleńniaŭ ułučała dyjalektałohiju, frazieałohiju, paremijałohiju, mikratapanimiku, falkłarystyku i historyju sialibaŭ adnaho z samych admietnych i cikavych kutkoŭ Biełarusi — radzimy Tadevuša Kaściuški. Jamu nichto nie prapanoŭvaŭ i nie zaćviardžaŭ płanavych temaŭ, jon niadkul, ni ź jakoj navukovaj ustanovy, nie atrymlivaŭ zarabotnaj płaty. Jon sam byŭ ustanovaj — šmatprofilnaj navukovaj ustanovaj u adnoj asobie.
Vyniki pracy daślednika ŭražvajuć: «Dyjalektny słoŭnik Kosaŭščyny» (2011), «Nasielenyja punkty Ivaceviččyny» (2012), «Frazieałahičny słoŭnik Kosaŭščyny» (2014), «Prykazki i prymaŭki, žarty i kałambury, pryhavorki i jazykałomki, viasielnyja pryhavorki pry dzialbie karavaja, vitańni i zyčeńni, vietlivyja i łaskavyja vyrazy, zaściarohi i prysiahańni, praklony i dražniłki-kiepiki, źnievažańni i paraŭnańni, prykmiety narodnaha kalendara z Kosaŭščyny» (2015). Im padrychtavanyja da vydańnia «Narysy z historyi i kultury Ivaceviččyny» i «Mikratapanimika Ivaceviččyny». I, aprača hetaha, bahata materyjału zastałosia ŭ rukapisach.
Hetak supała, što ŭ toj dzień, kali «Mikratapanimika» padpisvałasia da druku, Alesiu Zajku raptoŭna stała błaha i jon užo byŭ na Božaj paścieli. My ź im napierad damaŭlalisia vydać hetuju knihu da jahonaha 70-hodździa i 12 žniŭnia płanavali naładzić prezientacyju.
Tam jon namiervaŭsia źviarnucca z zaklikam da ŭsich krajaznaŭcaŭ, da ŭsich zacikaŭlenych ludziej našaj krainy źbirać mikrataponimy. Sistemna zanatoŭvać najmieńni ŭsich uročyščaŭ: puščaŭ, lasoŭ, hajoŭ, bałot, bałacin, ručajoŭ, krynic, papłavoŭ, łuhoŭ, ravoŭ, pahorkaŭ, kanavaŭ, starych daroh — usich admietnych miaścin.
Kazaŭ mnie: «Heta składovaja častka našaj movy i historyi, heta naš nacyjanalny skarb, jaki imkliva źnikaje. Bo adychodzić staroje pakaleńnie, ludzi, dla jakich tyja ściežki-darožki, paletki, sienažaci, aziory dy račułki, dzie prajšło ich žyćcio, byli darahimi sercu miaścinami, ź jakimi naviek zradniłasia duša. Nielha dapuścić, kab heta biasśledna prapała. Heta mova našaj ziamli».
Spasyłajučysia na svajho paplečnika i adnadumca Alesia Razanava, jon kazaŭ: «U Šviejcaryi znojduć jakoje admietnaje słoŭca i ładziać dziela jaho cełuju navukovuju kanfierencyju, a my, majučy takoje bahaćcie, hetak niadbajna da jaho stavimsia».
Voś hety zapaviet svajho siabra ja chaču davieści da ŭsich, u kaho bjecca biełaruskaje serca, chto maje zmohu i žadańnie pasłužyć Ajčynie, chto adčuvaje asabistuju adkaznaść za jaje budučyniu. Aleś Zajka pakazaŭ prykład, jak heta rabić.
