Hałoŭny redaktar «Sovietskoj Biełoruśsii» Pavieł Jakubovič vykazaŭsia na temu ispytaŭ u himnazii. Ci patrebnyja jany pierad pastupleńniem u piaty kłas?
«Tak, Boh nadzialiŭ ludziej roznymi zdolnaściami, ale zadača dziaržavy zaklučajecca ŭ tym, kab rabić usio, što ad jaho zaležyć, kab sumna znakamity ŭkaz XIX stahodździa «Ab kucharčynych dzieciach» zastavaŭsia b u archivach, nahadvajučy naščadkam, što lubaja kastavaść i kłanavaść abaviazkova pryvodziać da 1917 hoda.
…Pierš za ŭsio pahadžusia z tymi, chto ličyć, što za apošnija dziesiacihodździ naša škoła niezasłužana źviedała mnostva reformaŭ i navacyj, ad jakich paśla ščaśliva admovilisia. I heta pry tym, što isnavała doŭhija hady siaredniaja škoła ź jaje piacibalnaj sistemaj, sumiaščeńnie navučalnaha pracesu z aktyŭnym hramadskim žyćciom, pracoŭnaje i patryjatyčnaje vychavańnie naradziła śviecu biaskoncuju kolkaść hienijaŭ usich śfier. Zrazumieła, što lubaja žyvaja sprava pavinna ŭdaskanalvacca, ale całkam sabie štučny padzieł školnikaŭ na «himnazičnuju elitu» i prosta školnikaŭ, modny siarod «elity», jakaja naradžajecca, i vielmi piaščotnaje samalubstva niekatorych asabliva adčuvalnych baćkoŭ, toić u sabie niebiaśpieku…
Ja viedaju mnostva historyj, jak vypuskniki himnazij i licejaŭ papoŭnili biezymiennyja šerahi handlaroŭ na Ždanach, a vypuskniki «prostych škoł» stali łaŭreatami ŭsiaho na śviecie. Dy i vy, ja ŭpeŭnieny, vučylisia ŭ zvyčajnaj škole, i ja taksama. I jašče my viedajem vielmi šmat ludziej, jakija zusim nie zhubilisia ŭ hetym žyćci. A voś što tyčycca sapraŭdnych i budučych hienijaŭ, to, napeŭna, u śpiecyjalistaŭ dzieści ŭ šufladkach jašče zastalisia kryteryi, pa jakich dzieci ź vialikimi nadziejami vučylisia ŭ śpiecškołach pry MDU, fiztechu i hetak dalej. Što pieraškadžaje viarnucca da hetaha dośviedu? Było b žadańnie», — adkazaŭ Jakubovič na pytańnie čytača.
