Bolš za hod prajšło z hučnaha zatrymańnia troch hraficistaŭ. Siońnia chłopcy na voli, usio, zdavałasia b, narmalna. Ale adzin ź ich, Viačasłaŭ Kasinieraŭ, śćviardžaje, što milicyja sočyć za im, praciahvaje cisk na jaho i jaho siamju.
Viačasłaŭ Kasinieraŭ
Viačasłaŭ nie maje stałaj pracy: padpracoŭvaje, pa jaho słovach, to tam, to tut. Ale ž jon stała ŭdzielničaje ŭ roznaha kštałtu akcyjach i mierapryjemstvach, šeściach i demanstracyjach.
Letašnija padziei nie prymusili chłopca siadzieć cicha. Sioleta razam ź siabrami jon chadziŭ u sud padtrymlivać ravarysta Palijenku, raspaŭsiudžvaŭ ulotki i nalepki, pryśviečanyja ŭhodkam paŭstańnia Kalinoŭskaha, pravodziŭ akcyju pryśviečanuju Słuckamu zbrojnamu čynu, udzielničaŭ u šeści na Dziady.
Pa słovach Kasinierava, milicyi takaja jaho aktyŭnaść vielmi i vielmi nie padabajecca.
«Naprykład, na Dziadach naš baner svaimi ciełami zakryvała 12 amapaŭcaŭ u cyvilnym. Siońnia HUBAZ — a mienavita jany zajmajucca i zajmalisia nami raniej — pilna kapaje pad mianie, bo padčas tak zvanaj libieralizacyi za pikiety i šeści mianie nie zakryješ navat na sutki, tut maksimum štrafy. Ale toje, što my ahučvajem u ŚMI i na masavych mierapryjemstvach (my padymajem pytańni palitźniavolenych, pravodzim kampanii salidarnaści z antyfašystami) — ich heta vielmi złuje, — kaža Viačasłaŭ. — Tamu kožnaha aktyvista, chto tak ci inakš traplaje na dopyty, HUBAZ vielmi pilna raspytvaje pra mianie. Milicyjanty kažuć chłopcam, što źbirajucca paviesić na mianie ŭsie akcyi, pa jakim nikoha nie znajšli, ci prosta pahražajuć nakapać štości i ŭsio roŭna pasadzić. Jašče padčas spravy hraficistaŭ milicyjanty namiakali majoj maci: «Hetyja chłopcy siaduć, nie za heta, dyk za narkatu».
Kasinieraŭ ź siabrami ŭdzielničali ŭ sioletnim šeści na Dziady z raściažkaj: «Fašyzm maje šmat koleraŭ. Ale vynik…». Fota — Dźmitry Bruško, tut.by
Kasinieraŭ kaža, što niekalki razoŭ za apošnija paru miesiacaŭ jaho zatrymlivali za pikiety, składali pratakoł i adpuskali.
«Sa mnoj navat nie sprabujuć razmaŭlać, razumiejuć, što biessensoŭna, tamu cisnuć na znajomych i blizkich», — śćviardžaje Viačasłaŭ.
Pa słovach chłopca, niekalki razoŭ jaho dziaŭčynu sprabavali vyklikać u milicyju:
«Vyklikali na razmovu niekalki razoŭ, pa nie vielmi zrazumiełaj pryčynie, faktyčna biez ahučvańnia, navošta. Vyklikali nibyta z-za vyjezdaŭ za miažu… Absalutna absurdnaja niejkaja padstava była tam. Jana ŭ vyniku nie chadziła tudy».
Taksama, kaža Viačasłaŭ, milicyja nieadnarazova prychodziła da jaho maci.
«Asabliva aktyŭna pačynajuć chadzić paśla akcyj, kali dakładna viedajuć, što heta zrabili my, ale nie majuć dokazaŭ. Ci pierad jakimi vybarami, pryjezdami siudy zamiežnych palitykaŭ. Ja baču heta jak formu cisku na mianie praz svajakoŭ, — miarkuje chłopiec. — Kali pravodziacca hučnyja kampanii salidarnaści, to chodziać dachaty, sprabujuć vyviedać štości ŭ maci, brata. Ci pradstaŭlajucca ŭčastkovym, ci nie pradstaŭlajucca ahułam. Maje razmaŭlajuć z takimi «haściami» praź dźviery, bo ja navučyŭ nie adčyniać. Dyk «naviedniki» mohuć pa 20 chvilin pad dźviaryma stajać i pytacca, dzie ja, dzie byŭ u niejki čas i hetak dalej.
Padčas kampanij salidarnaści z Palijenkam, naprykład, takoje było niekalki razoŭ. Pramym tekstam praź dźviery maci kazali, što isnuje zahad z usimi maimi svajakami pravieści prafiłaktyčnyja razmovy. Čyj zahad, ź jakoj chalery — nichto nie ŭdakładniaje. Maci ich prosta vysyłała, kažučy, što budzie zaprašać ŚMI i pravaabaroncaŭ».
Kasinieraŭ upeŭnieny, što heta ŭsio źviazana ź jaho antyfašysckimi pohladami.
Viačasłaŭ Kasinieraŭ na sioletnim Dni Voli
«Vialikaja kampanija ŭładaŭ suprać antyfa idzie ŭžo bolš za hod. Šmat kaho amal štotydzień zabirajuć z pracy, z chaty, voziać u HUBAZ na dopyty. I kožny, chto vychodzić ad ich, kaža, što pa mnie asabistyja pytańni, maŭlaŭ, ja ich «dastaŭ i mianie lubym čynam zakryjuć». Toje ž samaje čuju ad aktyvistaŭ anarchičnaha ruchu, jakija taksama zaraz pad katkom represij i taksama častyja hości na dopytach».
Viačasłaŭ śćviardžaje, što za im čas ad času navat viaduć vonkavaje nazirańnie.
«Ja čamuści jak miedyjnaja piersona ŭ ich [milicyjantaŭ] prachodžu, jak lidar. Choć heta i nie tak. Ale ž prynamsi za paraj maich paplečnikaŭ, jak i za mnoj časam, pierad peŭnymi padziejami (tyja ž vybary parłamienckija) viadziecca vonkavaje nazirańnie, — upeŭnieny Kasinieraŭ. — Na takoje z časam vypracoŭvajecca čujka… Dy jany i nie chavajucca asabliva».
Darečy, pra toje, što milicyja praciahvaje cikavicca Viačasłavam, jašče raniej paviedamlali «Našaj Nivie» chłopcy, źviazanyja z antyfašysckim rucham. Naprykład, dvoje anarchistaŭ, jakich zatrymlivali jašče ŭletku, taksama raskazvali, što ich vyklikali ŭ HUBAZ, cikavilisia: ci znajomyja tyja z Kasinieravym?
«Ja nie bajusia taho, što adbyvajecca… Ja prosta žadaju, kab, kali mianie zakryjuć, hramadstva viedała b, što heta ni za što. Bo viedaju, što mianie pačnuć publična aploŭvać u praŭładnych ŚMI. Dy i ahałošvańnie taho, jak «pracuje» sa mnoj milicyja, moža, ustrymaje ich ad pravakacyj… Nu i na budučym mažlivym sudzie heta budzie pakazčykam ich chłuśni i metanakiravanaha represavańnia mianie za maje pohlady i dziejnaść», — paśmichajecca Viačasłaŭ.
