Chto pra abjektyŭnaje i biassprečnaje, a ja pra svajo asabistaje, pra sumnievy i pradčuvańni. Liryka, adnym słovam.
Minułyja miesiacy dla mnohich byli časam sprečak i rozdumu pra svajo miesca ŭ palityčnym žyćci krainy i losie nacyi. Kožny dzień my vychodzim z chaty na padvorak i čuchajem patylicu, hladziačy na toje biazładździe, što apanavała našu ziamlu. «Heta čužoje biazładździe, my ihnarujem jaho!», – kažuć adnyja i hodna prachodziać mima. «Niachaj biazładździe nakiniecca na nas, my budziem bajkatavać jaho canoj ułasnaha žyćcia!» – kažuć druhija. «Treba prynamsi pasprabavać prybracca na padvorku», – kažuć trecija.
1. Spryčynienym da losu krainy i nacyi ja ŭśviadomiŭ siabie zadoŭha da źjaŭleńnia tut prezydenta. Jasna, što jon staŭlenik Maskvy, Łubianki, KHB, ale najpierš jon – nastupstva tych pamyłak i parazaŭ (niekatoryja kažuć – słabaści), jakija dapuścili našy demakratyčnyja siły, my ŭ maim razumieńni. Da ŭłady pryjšoŭ «nia naš» kandydat, my prajhrali.
Ale ŭ nas adna kraina, adna nacyja i adna historyja. Tamu heta – naš prezydent, inakš – jakija my majem padstavy jaho, čužoha, skidać? Ja nie hramadzianin Maskvy, Łubianki i KHB, kab mianiać adnaho staŭlenika na inšaha. Ja hramadzianin Biełarusi i heta daje mnie prava mianiać (prynamsi imknucca da hetaha) prezydenta Biełarusi.
Dla małodšych biełarusaŭ paniatak «nia naš prezydent» farmuje ceły šerah nastupnych – nia našy vybary, nia naša dziaržava, nia naša kraina. I kali ŭłada zahaniaje vybarcaŭ na ŭčastki, jana robić heta nia stolki tamu, što tak vyhadna Łukašenku (što nia fakt), kolki tamu, što tak vyhadna dziaržavie i krainie, što dakazvaje «sostojatielnosť» hetaj krainy i ŭłady ŭ śviecie. Pustyja ŭčastki stvarajuć karcinu terytoryi, dzie niama tołkam nijakaj dziaržavy.
2. Na papiarednich vybarach ja hałasavaŭ za Paźniaka, Hančaryka, Milinkieviča i Niaklajeva. Asensavańnie prychodziła paśla. I kožnaha razu mnie rabiłasia soramna za svoj vybar. Soramna, bo maja hatovaść abaranić svoj hołas, navat canoj žyćcia, akazvałasia niezapatrabavanaj najpierš maimi ž kandydatami i ich kamandami.
Nivodzin z papiarednich kandydataŭ nie śćviardžaŭ važnaści čałavieka dla ŭłady, nia staviŭ na pieršaje miesca asobu. Heta zaŭsiody była vajskovaja rytoryka, i ja nie zadumvaŭsia, nakolki jana była biespadstaŭnaj. Słovy i spravy Karatkievič vyklikajuć u mianie našmat bolšy davier, choć by tamu, što jana zaklikaje prybrać padvorak, a nie staić u pastavie lidera nacyi i nia syple kamiennyja słovy. Ludzkaści – voś čaho tak brakuje ŭ Biełarusi i biełaruskaj palitycy ad časoŭ jaje stvareńnia ŭ pačatku 1990-ch. Karatkievič u hetym sensie precedent. Dla mianie heta našmat važniej, čym toje, chto za joj staić, chto płacić i čym heta ŭsio skončycca. Ja budu hałasavać za čałaviečnuju rytoryku. Kali ŭ Biełarusi źjavicca ŭłada z čałaviečnaj rytorykaj, usio astatniaje darobim my, hramadzianie. Mnie zdajecca, ja nie daruju sabie, kali ŭpieršyniu nie prahałasuju za takuju rytoryku, bo inšaha šancu moža j nia być. I heta budzie pieršy vypadak, kali mnie nia budzie soramna pierad saboj za ŭłasny vybar, čym by ŭsio ni skončyłasia.
3. Jasna, što kali ja prahałasuju za Karatkievič, moj hołas zapišuć za Łukašenku. Kali ja nie pryjdu, budzie toje samaje. Tolki ŭ druhim vypadku ja nie pakinu šancu kamuści ŭ vybarčaj kamisii zrabić pa-inšamu. Razumieju, što tam siadziać spres słuhi režymu, ale jany ludzi i hramadzianie Biełarusi, a nie dzieraŭlanyja urfindžusy. I mahčymaść pieramien zakładzienaja ŭ ich nijak nia mienš, a moža i bolš, čym u kožnym inšym. Kamień točyć kropla ŭdziełu, a nia kropla ihnoru ci bajkotu.
Nichto nia viedaje, što zdarycca 11 kastryčnika. Ja maju niadobraje pradčuvańnie. Ciomnyja chmary nad zadubiełaj płoščaj… I toje, što ja prahałasuju za pramień śviatła ŭ hetym biespraśvietnym carstvie – pieršaja dla mianie ŭ najnoŭšaj historyi i adzinaja mahčymaja satysfakcyja spoŭnienaha hramadzianskaha abaviazku.
Mnie padabajecca žyćcio, u jakim bolš śviatła, čym ciemry.
