Časta my čujem «za mnoj pryjeduć», «pajdu za pivam» i h. d. Pašyreńnie hetaj kanstrukcyi nie nadta apraŭdanaje, bo na bolšaści terytoryi Biełarusi «ŭ naturalnym asiarodździ» jana nie sustrakajecca ŭvohule. U daŭniejšyja časy daminavała takaja kanstrukcyja tolki na Połaččynie. Kali niechta lubić svaje havorki i tamu vykarystoŭvaje kanstukcyju z «za», to heta, na maju dumku, dobra. Ale, papraŭdzie, pašyreńnie jaje — heta vynik nie dbańnia ab połackich havorkach, a praniknieńnia rasiejskaj movy ŭ struktury našaj. Heta pa-rasiejsku my chodzim «za hribami», u kramu «za mołokom», «za mamoj», kab jaje paklikać. Pa-biełarusku treba skazać «pryjeduć pa mianie», «pajdu pa baćku» (kab pryvieści jaho).
Jon prysłaŭ pa mianie furmanku. (Źmitrok Biadula, «U drymučych lasach»)
Na dvare kazali mnie, što Dunia pabiehła pa dziadźku, a maci — pa papa. (Kastuś Akuła, «Haravatka»)
Tym bolš impieratar Franc Iosif źviarnuŭsia pa dapamohu da našaha hasudara. (Uładzimir Arłoŭ, «Pakul nie zhasła śviečka»)
Jak tady, tak i ciapier vyciahvajuć jany pa chleb ruki. (Kastuś Akuła, «Zmaharnyja darohi»)
Tamu, budziem uvažlivyja: pryjści da kahości «pa radu», «pa spahadu».
Idučy ŭ kramu pa niešta, skažam, što idziem «pa małako, pa cukierki, pa bulbu, pa hryby».
A voś u les my idziom «u hryby», «u jahady», na rečku — «na rybu». Možna navat (radziej) «u drovy» pajechać. Daŭniej kniazi «zabaŭlalisia łovami», abo jeździli «ŭ łovy» (na palavańnie):
«Potym Hiedymin, zajechaŭšy ŭ łovy, zvykłym abyčajem čyniŭ vostupy nad bierahami raki Vilni». («Chronika litoŭskaja i žamojckaja»)
Vyhladaje tak, što ŭ žyvoj movie kanstrukcyja z «u» była vielmi prymuščaja, bo pašyrałasia i na inšyja śfiery čałaviečaj dziejnaści. Možna było «pajści ŭ pozyki»:
Dak, kaliś — boršč, bulba žaranaja i kaša hustaja — i ŭsio. A ciapier užo hatuj, choć ty ŭ pozyki idzi, da hatuj im. (Zapisana na Vietkaŭščynie ŭ 2005 h.).
Sintaksis — heta pa-hrečasku «paradak». Pilnujma ž svajho biełaruskaha paradku.
