Da 100-hodździa vydatnaj biełaruskaj paetki Łarysy Hienijuš vyjšaŭ u śviet zbor jaje tvoraŭ u dvuch tamach: vieršy i paemy, vybranaje z pryžyćciovych knih, z publikacyjaŭ u peryjodycy, listy, a taksama 74 vieršy, jakija publikujucca ŭpieršyniu. Hety dvuchtomnik — samaje poŭnaje, žanrava raznastajnaje, tekstalahična apracavanaje i prakamentavanaje vydańnie jaje spadčyny.

Dvuchtomnik Łarysy Hienijuš vydadzieny ŭ staličnym vydaviectvie «Limaryus» nakładam u 400 asobnikaŭ. Pieršy tom skłali vieršy i paemy. U 1967 hodzie tady jašče litaraturny kansultant «Hrodzienskaj praŭdy» Vasil Bykaŭ pisaŭ Łarysie Hienijuš: «Hanarusia vašaj załatoj paetyčnaj žyłačkaj…»

Vydańnie sapraŭdy ŭnikalnaje — 74 vieršy, znojdzienyja ŭ adździele redkich knih i rukapisaŭ Centralnaj navukovaj biblijateki Nacyjanalnaj Akademii navuk, drukujucca ŭpieršyniu. U knizie źmieščana šmat redkich zdymkaŭ — ad studyjnaha partretu pryhožaj žančyny, zroblenaha ŭ 1939 hodzie ŭ Prazie, da zdymku jaje lahiernaj kašuli z našytym na śpinie aryštanckim numaram…

Raspaviadaje ŭkładalnik dvuchtomnika paet Michaś Skobła: «Spadčyna Łarysy Hienijuš — jak kałodziež: na pavierchni tolki niekalki cybravinaŭ, astatnija — na hłybini. U dvuchtomniku, akramia nieviadomych vieršaŭ, upieršyniu drukujucca 112 listoŭ, źmieščanyja kala paŭsotni nieviadomych zdymkaŭ, za jakija chaču padziakavać unuku paetki Michasiu Hienijušu. Biezumoŭna, usio heta nadaje vahi hetamu vydańniu. Zhadvaju, jak napačatku jubilejnaha hodu my siadzieli i razmaŭlali ź Michasiom Hienijušam u zaniesienaj śnieham viosačcy pad Biełastokam. Ja spytaŭsia ŭ svajho ciozki — jaki hałoŭny žyćciovy ŭrok atrymaŭ jon ad svaje babuli? I jon adkazaŭ: babula nakazvała ŭnuku — trymajsia praŭdy! Praŭdu nie zakapaješ i nie sašleš u Hułah. Łarysa Hienijuš pieramahła — praŭdaj».

U druhim tomie źmieščana proza: dakumentalnaja apovieść «Spoviedź» i listy paetki, u tym liku da Vasila Bykava, Maksima Tanka, Ryhora Baradulina, Zośki Vieras, Danuty Bičel, da tahačasnaha ambasadara ZŠA ŭ Čechii Łorensa Stajnharda.

Vydańnie vyjšła pry dapamozie paeta Ŭładzimiera Niaklajeva.

«Ja vielmi pavažaju Łarysu Hienijuš jak asobu, jak žančynu, jak paeta va ŭsich rakursach i aspektach. Ale toje, što jana napisała svaju „Spoviedź“… Kali ŭpieršyniu ja jaje pračytaŭ — a heta daŭno było — ja prosta ŭzdryhanuŭsia. U hetaj spoviedzi ja ŭbačyŭ čałavieka, jaki patrabavalny pierš za ŭsio da samoha siabie, žančynu, jakaja była patrabavalnaja da samoj siabie i nie škaduje samoj siabie ŭ praŭdzie hetaha žyćcia. I voś, pračytaŭšy jaje „Spoviedź“, ja zakachaŭsia i vielmi-vielmi paškadavaŭ, što praź vielmi drobiaznyja abstaviny mnie niešta zaminała z vučoby da jaje padjechać, ci jašče niešta, ja nia zdoleŭ ź joju spatkacca. Heta, možna ličyć, niejki niedachop prysutnaści jaje ŭ maim śviecie, u takim fizyčnym abliččy, kab ja moh zirnuć joj u vočy, pačuć jaje słovy. Ciapier heta adbyvajecca tolki praz knihi…» — zajaviŭ Niaklajeŭ.

7 žniŭnia, napiaredadni dnia narodzinaŭ Łarysy Hienijuš, u Zelvie adbuducca ŭračystaści, u tym liku i impreza ŭ Domie kultury.

Paet Michaś Skobła kaža: «Paśla taho jak 4 žniŭnia zelvienskija ŭłady sarvali memaryjalnuju šyldu z chaty Łarysy Hienijuš, ja sumniavajusia, ci majem my maralnaje prava brać udzieł u aficyjnym mierapryjemstvie ŭ Domie kultury, jakoje arhanizuje rajvykankam. Heta vyrašycca na ekstranym pasiedžańni arhkamitetu, jakoje adbudziecca zaŭtra».

***

Uračystaści ŭ Zelvie raspačnucca 7 žniŭnia, a 10-j ranicy z paminalnaj słužby ŭ Śviata-Troickaj carkvie. Tamsama budzie adkryta memaryjalnaja ekspazycyja, pryśviečanaja Łarysie Hienijuš.

Клас
0
Панылы сорам
0
Ха-ха
0
Ого
0
Сумна
0
Абуральна
0

Chočaš padzialicca važnaj infarmacyjaj ananimna i kanfidencyjna?