U amierykanskim Saŭt-Ryviery (Ńju-Džersi) 6 krasavika pamior biełaruski paet Michaś Kavyl.
Pra sumnuju navinu paviedamiŭ «NN» Janka Zaprudnik.
Dzień raźvitańnia jašče nie vyznačany, napisaŭ sp. Zaprudnik, ale pachavajuć Michasia Kavyla na biełaruskich mohiłkach u Saŭt-Ryviery.
***
Paet Michaś Kavyl (sapraŭdnaje imia — Jazep Leščanka) naradziŭsia na Słuččynie 1 śniežnia 1915 h. Skončyŭ Hreskuju siamihodku. Vučyŭsia na pazaškolnym adździaleńni Biełaruskaha piedahahičnaha technikuma ŭ Minsku. Byŭ siabram «Maładniaka». U 1933-m aryštavany i asudžany na 3 hady. Adbyvaŭ pakarańnie na Dalokim Uschodzie. Zdoleŭ vyzvalicca, potym žyŭ u Varoniežy (u Biełaruś było zabaroniena viartacca), pracavaŭ nastaŭnikam. Byŭ u Čyrvonaj armii na froncie, trapiŭ u pałon, byŭ vyzvaleny. Pad niamieckaj akupacyjaj žyŭ u Minsku, pracavaŭ u adździele prapahandy.
Ź leta 1944 h. na emihracyi. Žyŭ u Hiermanii, Bielhii. U 1950 h. vyjechaŭ u ZŠA i pasialiŭsia ŭ Saŭt-Ryviery, dzie byŭ vialiki asiarodak biełarusaŭ. U emihracyi Kavyl vydaŭ zborniki paezii «Rostań», «Pad zorkami biełymi», «Ciažkija dumy», «Mižahnioŭje».
Pra svoj pierajezd u Amieryku Kavyl pisaŭ:
«Niabožčyk ajciec Mikałaj Łapicki nahavaryŭ mianie jechać u Amieryku. Pryznacca mnie nie chaciełasia jechać tak daloka. U Niamieččynie ŭ mianie zavialisia dobryja znajomyja, dy naohuł ja ciažki na padjom. Ale ŭsio pasłuchaŭ a. Łapickaha i ŭ sakaviku 1950 h. apynuŭsia ŭ Saŭt-Ryviery ŭ štacie Ńju-Džersi. U Amierycy daviałosia pracavać mnie fizična. Fizičnaja praca pajšła mnie na karyść. Pracavaŭ spačatku prybiralnikam u firmie Skvib, a paśla tkačom u miescy Baŭnd-Bruk. Pracavaŭ taksama ŭ «Fordzie», dzie zakručvaŭ hajki, a tady bolš za 20 hadoŭ skručvaŭ drot u Ołdpradukt uabier end kiejbeł kampani. Viadoma skručvali draty mašyny, a ja byŭ apierataram hetych mašyn. U 1980 h. pajšoŭ na piensiju. Pieršymi dniami, a navat miesiacami dumaŭ, zdureju ad biaździejnaści».
Michaś Kavyl byŭ adnym z zasnavalnikam i vydaŭcom časopisa «Biełaruskaja dumka», što vydajecca ŭ Saŭt-Ryviery z 1960 hoda i pa siońniašni dzień.
Žonka Michasia Kavyla Sonia Leščanka pryhadvała ŭ listapadzie 2016 hoda:
«Michaś ni razu nie pryjazdžaŭ u Biełaruś. Bajaŭsia, što ŭ Sibir vyšluć. Jon ŭ Sibiry byŭ try hady. Tolki ja pryjazdžała. Try razy. Choć jamu i možna było jechać, ale jon bajaŭsia».
100-hodździe Kavyla. Fota Janki Zaprudnika
U listapadzie 2015 h. u Saŭt-Ryviery adznačali 100-hodździe Kavyla, vinšavańnie pryjšło i ad Baraka i Mišel Abamaŭ.
Fota Janki Zaprudnika
Ja žyvu ni biedna, ni bahata:
Maju serca, a jašče dušu.
U biaz voknaŭ ledzianuju chatu,
Jak i kažny, vielmi nie śpiašu.
Zaviazuć mianie tudy kaliści,
Dzie ni śloz, ni pieśniaŭ darahich.
Nada mnoj u mižplanetny vyścih
Palaciać ahnistyja stahi.
Ja pajdu ŭ biaźmiežža. Nie zahinu.
Bieły miesiac, siniuju zaru —
Ŭsio dla vas, kachanyja, pakinu,
Tolki ŭ viečnaść dušu zabiaru.
