1 vieraśnia spaŭniajecca 45 hod «Pieśniaram», biezumoŭna hałoŭnamu biełaruskamu hurtu sučasnaści. Z hetaj nahody partał Tuzin.fm, kampanija «Budźma biełarusami» i fond «Viartańnie» pradstaŭlajuć prajekt-pryśviačeńnie «Re:Pieśniary». Pradmovu da jaho napisaŭ piśmieńnik Uładzimier Arłoŭ.
Muzyka zdolnaja źmianić los čałavieka. Upeŭnieny, bo havorka pra mianie samoha.
Kali ja staŭ dziesiaciklaśnikam, u naš Połacak pryjechali «Pieśniary», jakija tady jašče zvalisia «Lavonami». Majučy svaimi kumirami «Bitłoŭ» i «Rolinhaŭ», pierad kancertam ja byŭ nastrojeny davoli skieptyčna. Aprača ŭsiaho i sam kancert apynuŭsia pad pahrozaju. Jak stała viadoma, ubačyŭšy «Lavonaŭ», haradzkoje načalstva vystaviła im ultymatum: abo «dzikabrazy» vypraŭlajucca ŭ cyrulniu, abo hastroli admianiajucca. Na majo vielizarnaje ščaście, Uładzimier Mulavin vybraŭ cyrulniu.
Niekalki tydniaŭ paśla kancertu ja na ździŭleńnie siabram i znajomym, nibyta začaravany, napiavaŭ «Aleksandrynu», uražana adčuvajučy, jak uva mnie pračynajecca zusim inšaja istota. Kali nie bajacca vysokich słovaŭ, možna skazać, što mienavita «Pieśniary» dałučyli mianie, savieckaha chłapčuka, da nacyjanalnaha kosmasu.
Druhaja pałova XX stahodździa zaśviedčyła, što rok-muzyka zdolnaja źmianić los cełaha pakaleńnia.
Muzyka moža pierajnačyć i cełuju krainu. Dziela viartańnia biełarusam – Biełarusi, na maju dumku, Uładzimier Mulavin ź «Pieśniarami» zrabiŭ nia mieniej, čym Uładzimier Karatkievič.
Biełaruskuju pieśniu zaśpiavali miljony našych suajčyńnikaŭ, Jaje pačuli ŭ šaścidziesiaci krainach śvietu. Svajo zachapleńnie «Pieśniarami» vykazvali Džon Lenan, Poł Makartni i Džordž Charysan.
Talent i hienijalnaja intuicyja Mulavina prynieśli ŭ pierapoŭnienyja zali nia tolki narodny melas, ale i nacyjanalnuju paeziju – Janki Kupały, Maksima Bahdanoviča, Arkadzia Kulašova, Maksima Tanka, Łarysy Hienijuš. Vy pamiatajecie, jak na pačatku 1990-ch hučała pieśniaroŭskaja «Pahonia»?
Ansambl Mulavina ździejśniŭ sapraŭdnuju śpieŭnuju revalucyju, jakaja, ryzyknu skazać, u krainie ź inakšaj mentalnaściu mieła b šancy pieraraści ŭ revalucyju palityčnuju. Pra heta možna dyskutavać, ale nie padlahaje sumnievu, što bieź «Pieśniaroŭ» my byli b inšymi.
Uładzimier Arłoŭ
12 faktaŭ pra ansambal «Pieśniary», jaki pavinien viedać kožny:
1. Dataj naradžeńnia «Pieśniaroŭ» ličycca 1 vieraśnia 1969 hodu, kali na rašeńnie mastackaj rady Biełaruskaj dziaržaŭnaj filarmonii muzyčny kalektyŭ pad kiraŭnictvam Uładzimiera Mulavina atrymaŭ status «vakalna-instrumentalnaha ansamblu». Jany zvalisia «Lavony», a jašče raniej vystupali ŭ składzie VIA «Arbita-67». «Pieśniarami» nazvalisia časova, kab paŭdzielničać u estradnym konkursie ŭ Maskvie (1970), ale tak imi i zastalisia, bo paśla konkursu pryjšła ŭsiesajuznaja słava.
2. Mulavin – nie biełarus pa kryvi. Jon naradziŭsia ŭ Śviardłoŭsku (Jekacierynburhu) i ŭ Miensk patrapiŭ u 22-hadovym uzroście, kali pastupiŭ na pracu ŭ dziaržaŭnuju filarmoniju. Ale mienavita ź jahonym vobrazam u SSSR buduć asacyjavać typovaha biełarusa.
3. «Pieśniary» vynajšli svoj ułasny styl, jaki nia mieŭ analahaŭ va ŭsim śviecie. Jany harmanična spałučyli aktualnuju zamiežnuju muzyku z karaniovym biełaruskimi napievami. Mulavin nazyvaŭ hety styl «folk-bit».
4. Debiutnaja kružełka «Pieśniaroŭ» (1971) ličycca pieršym vydadzienym rok-albomam u SSSR. U asnovie prahramy – biełaruskaja narodnyja pieśni ŭ muzyčnaj apracoŭcy Ŭładzimiera Mulavina, spałučanyja z modnym tady bih-bitam, rok-n-rolnymi i bluzavymi melodyjami. Kružełka vyjšła na firmie «Melodyja» u Maskvie nakładam u 4 młn. asobnikaŭ.
5. «Pieśniary» pieršy hurt z SSSR, jaki mieŭ hastroli ŭ ZŠA (1976). Nakont toj pajezdki chodziać čutki i lehiendy ažno da taho, što Džon Lenan skazaŭ, pasłuchaŭšy «Pieśniaroŭ», što heta najlepšaje, što jon čuŭ, a Poł Makartni pazajzdrościŭ ich hałasam. Pra Mulavina z kampanijaj napisali ŭ Billbord dy pakazali pa amerykanskim telebačańni. «Pieśniary» taksama zapisali sumiesny albom z kantry-kamandaj New Christie Minstrels, u jakim amerykancy piajali pa-svojmu biełaruskija pieśni.
6. Pry asabistaj sustrečy ź Leanidam Bartkievičam u 1998 hodzie Džordž Charysan zaprasiŭ «Pieśniaroŭ» uziać udzieł u prajekcie «Byvaj, XX stahodździe», u miežach jakoha planavaŭsia suśvietny tur najlepšych muzykaŭ z roznych krainaŭ. Prajekt nia byŭ realizavany praz chvarobu kolišniaha ŭdzielnika The Beatles.
7. Paralelna z pop-hitami, jakija imhnienna padchoplivalisia ŭsim Sajuzam, «Pieśniary» pracavali nad kanceptualnymi eksperymentalnymi prahramami, siarod jakich vyłučajecca pieršaja biełaruskaja rok-opera «Pieśnia pra dolu» (1976) i rok-opera «Huślar» (1978), jakaja ŭvajšła ŭ 20-ku najlepšych prahramaŭ suśvietnaha prahresiŭ-roku pa versii «Hibrałtarskaj encyklapedyi rok-muzyki». Cikava, što pry hetym Mulavin pa pieršym časie nie pisaŭ partyturaŭ dy naohuł nia mieŭ kampazytarskaj adukacyi.
8. «Pieśniary» stali pieršym ansamblem u SSSR, jaki byŭ adznačany «Załatym dyskam» firmy «Melodyja» (1982), što ŭručaŭsia za prodaž nakładu ŭ 12 miljonaŭ kružełak.
9. U roznych kutach SSSR stvaralisia kluby amataraŭ tvorčaści «Pieśniaroŭ» – saviecki varyjant fan-klubu, dzie, miž inšym, achvočyja vyvučali biełaruskuju movu.
10. Pieršy CD u historyi «Pieśniaroŭ» zapisała i vydała ŭ Halandyi kampanija Philips u 1994. Jon staŭ adnym ź pieršych dyskaŭ u biełaruskaj muzycy i adnym z dvuch aficyjna vydadzienych CD u historyi «Pieśniaroŭ» p/k Mulavina (druhi vyjšaŭ u 2001).
11. Za uvieś čas isnavańnia praz hurt prajšło bolej za paŭsotni muzykaŭ, a kolkaść stvoranych kampazycyjaŭ dasiahaje čatyroch socień. Prytym, što ŭ studyjnaj jakaści zafiksavana nia bolš za čverć repiertuaru ansamblu Mulavina.
12. Adnoj z apošnich (a pa niekatorych źviestkach apošniaj) pieśniaj, jakuju zapisaŭ Uładzimier Mulavin, staŭ tvor «Kraju rodny» na vierš Łarysy Hienijuš. Sama paetka vielmi lubiła tvorčaść «Pieśniaroŭ», nazyvała ich «adzinymi ŭ Biełarusi mužčynami, zdolnymi za siabie pastajać».
Padrychtavaŭ Siarhiej Budkin, Tuzin.fm, fota z sajtu Pieśniary.com
P.S.Z nahody jubileju na «Tuzinie» projdzie admysłovy Re:Pieśniary-tur, u jakim buduć pradstaŭleny versii «pieśniaroŭskich» hitoŭ u vykanańni sučasnych muzykaŭ. MP3-prezentacyi hetych piesień buduć adbyvacca štodnia ad 1 vieraśnia. Na žal, nia ŭsich. Pieśni z prajektu buduć dastupnyja dla spampoŭvańnia tolki ciaham miesiaca.
