Спачатку стацыянарныя камеры будуць працаваць толькі на М1, але ў перспектыве іх усталююць і на іншых дарогах, у першую чаргу на МКАД і трасах, якія вядуць з Мінска да абласных цэнтраў. У ДАІ расказалі пра аб асаблівасці працы па ўказе № 454. У цэнтры фіксацыі правапарушэнняў апрацоўваюцца дадзеныя з камер хуткасці і адпраўляюцца пастановы аўтаўладальнікам.
Будынак цэнтра знаходзіцца на тэрыторыі станкабудаўнічага завода імя. Кірава, якая ахоўваецца людзьмі ў чорнай форме. Пранікнуць старонняму чалавеку немагчыма. Менавіта сюды сцякаецца інфармацыя з камер хуткасці. На трасе М1 усталявана 15 такіх прыбораў фота- і відэафіксацыі, якія ўжо настроеныя і працуюць. Яшчэ 10 плануецца ўвесці найбліжэйшыш часам, з кожным месяцам іх будзе ўсё больш. З сярэдзіны мая вялася тэставая эксплуатацыя.
— Пра тое, што ўсталяваная камера, кіроўцаў папярэдзяць інфармацыйныя шчыты,— паказваюць супрацоўнікі ДАІ на жоўтую таблічку з надпісам «Radar. Фотакантроль». — Месцы размяшчэння вызначаныя пасля аналізу ДТЗ. Менавіта на гэтых участках рэгістраваліся аварыі з цяжкімі наступствамі. Па статыстыцы кожны год на трасе М1 у ДТЗ гіне 60 чалавек, яшчэ 150 атрымліваюць траўмы. Мы не хаваем гэтыя месцы — нават добра, калі адпаведныя пазнакі з’явяцца, напрыклад, на картах навігацыйных сістэм.
У дыспетчарскі пакой цэнтра фіксацыі правапарушэнняў прыходзіць уся інфармацыя з камер — па каналах электроннай сувязі. На сцяне — велізарны экран, на які паступаюць дадзеныя ў рэжыме рэальнага часу. Некалькі аператараў пастаянна апрацоўваюць інфармацыю.
На экране манітора звычайна
— Бракаваныя фота ёсць, але іх вельмі мала — долі працэнта. Напрыклад, калі ў кадр трапілі адначасова два аўтамабілі, то гэты здымак адсейваецца, — удакладнілі супрацоўнікі цэнтра.
На апрацоўку дадзеных у аператара ідзе ўсяго некалькі секунд. Трэба ацаніць чытэльнасць нумароў, марку і мадэль аўтамабіля, яго колер і кузаў. Потым інфармацыю звераць з базай, і калі ўсё сыдзецца, то ўладальніку машыны будзе адпраўленая пастанова.
Кожнаму парушэнню прысвойваецца ўнікальны нумар. Ён зашыфраваны ў штрыхкодзе, які надрукаваны ў лісце. Штрыхкод скануюць, і такім чынам парушэнне рэгіструецца ў базе.
Штраф выстаўляецца па мінімальнай шкале.Калі ён не будзе аплачаны цягам месяца, на ўладальніка пададуць у суд. За перавышэнне хуткасці, напрыклад, ад 10 да 20 км/г — 0,5 базавай велічыні (50 тыс. рублёў). Штраф можна аплаціць у любым банку ці праз інтэрнэт. Мы спецыяльна ўдакладнілі, ці будзе ставіцца пазнака ў талон. «Не», — запэўнілі ў ДАІ.
— Тут неабходна ўдакладніць, — адразу заўважылі супрацоўнікі Дзяржаўтаінспекцыі. — Мы вылучаем тры тыпы парушальнікаў: фізічныя асобы, якія пражываюць у Беларусі, юрыдычныя асобы нашай краіны, а таксама нерэзідэнты. З першымі ніякіх праблем. Ім проста дасылаюць пастановы. З другімі таксама асаблівых складанасцяў няма — на прадпрыемства або ў арганізацыю адпраўляецца запыт, маўляў, хто знаходзіўся за рулём. На гэты зварот адказ павінен быць дадзены абавязкова. А вось з нерэзідэнтамі ёсць пэўныя цяжкасці. На М1, напрыклад, вялікі транзіт. Мяркуючы з нашых дадзеных, ад 10 да 20% парушальнікаў хуткаснага рэжыму перасоўваюцца на аўтамабілях з замежнымі нумарамі.
Таму прыдумалі такі механізм: па прыбыцці на мяжу кіроўцу, які перавысіў хуткасць, запрашаюць у спецыяльны пункт, дзе будзе знаходзіцца супрацоўнік ДАІ. У яго ўжо павінная быць поўная інфармацыя пра парушэнне: на якім участку дарогі, якое перавышэнне і г.д.
— Пасля высвятлення асобы парушальніка яму будзе прапанавана аплаціць штраф. У пункце ёсць спецыяльны тэрмінал з купюрапрыёмнікам (прымае 4 валюты — даляры ЗША, еўра, расійскія і беларускія рублі) і магчымасцю аплаціць штраф праз картку, — кажуць супрацоўнікі цэнтра. — Вядома, кіроўца можа адмовіцца, але ў такім выпадку мы маем права забраць пасведчанне кіроўцы, ініцыяваць забарону на ўезд у нашу краіну і г.д.
Галоўнае пытанне ўсёй задумы — каго менавіта будуць прыцягваць да адказнасці за правапарушэнне.Бо часта аўтамабіль зарэгістраваны на аднаго чалавека, а рэальна ім карыстаецца зусім іншы кіроўца. Як апратэставаць?
— Уладальнік машыны мае права звярнуцца ў ДАІ менавіта па месцы жыхарства, — зрабілі акцэнт супрацоўнікі Дзяржаўтаінспекцыі. — Але ён павінен прадставіць доказы, што не ён знаходзіўся за рулём. Гэта значыць, высвятляць, хто ехаў, ДАІ не будзе.
— Якія менавіта доказы? Што наогул лічыць такімі? — папрасілі ўдакладніць журналісты.
— Лепш, калі кіроўца, які рэальна знаходзіўся за рулём, з’явіцца сам і прызнае правапарушэнне, — адказалі прадстаўнікі ДАІ.
— А як быць у выпадках, калі аўтамабіль прададзены па даверанасці, і кантакты пакупніка страчаныя? Будзе несправядліва плаціць за іншага чалавека.
— Дзяржаўтаінспекцыя заўсёды заклікала прадаваць аўтамабілі не па даверанасці, а законна афармляць угоду, гэта значыць здымаць транспартны сродак з уліку і г.д. Часта ўладальнік машыны таксама нясе адказнасць, калі, дапусцім, на ёй было здзейсненае нейкае злачынства. Такі закон. Мы б рэкамендавалі адклікаць даверанасць, звярнуцца ў ДАІ, зняць аўтамабіль з уліку і перааформіць яго на чалавека, які рэальна карыстаецца ім.
Ёсць і яшчэ адзін цікавы нюанс. Аўтамабіль можа быць зарэгістраваны на чалавека, у якога наогул правоў ніколі не было. Раз ужо яго збіраюцца аштрафаваць за перавышэнне хуткасці, то і за кіраванне без пасведчання трэба. Аднак супрацоўнікі ДАІ палічылі за лепшае не разважаць на гэтую тэму: «Мы ж не можам даказаць, што ён знаходзіўся за рулём. Таму прыцягнуць яго да адказнасці за кіраванне без правоў не зможам. Толькі калі ён сам у гэтым прызнаецца».
Хто выступае аператарам сістэмы і куды паступаюць сродкі? Як высветлілася, кантралюе і адпраўляе пастановы СЗАТ «Бяспечныя дарогі Беларусі». Грошы ж паступаюць у рэспубліканскі бюджэт. Гэта прынцыповы момант, бо аператар сістэмы не павінен быць зацікаўлены ў зараблянні сродкаў. Яго мэта — знізіць аварыйнасць.
ДАІ таксама звярнула ўвагу на тое, што цяпер ёсць яшчэ два пераносныя прыборы фота- і відэафіксацыі. Яны мабільныя і могуць выстаўляцца каля дарогі, ці іх можна выкарыстоўваць для рэгістрацыі перавышэння хуткасці проста падчас руху. Прычым
Пры канцы ў ДАІ яшчэ раз пацвердзілі: сістэма цалкам гатовая, тэставы перыяд паспяхова завяршаецца, надыходзіць час паўнавартаснай працы. Як быць з тымі, хто «трапіў» у камеру хуткасці? Інспектары адказалі ўнікліва, маўляў, на разгляд адміністрацыйнага правапарушэння ёсць два месяцы. І дадалі: пра першае прыцягненне да адказнасці будзе паведамлена абавязкова, таму што ўладальнікі некаторых аўтамабіляў, як, напрыклад, таго, што рухаўся з хуткасцю 265 км/г, будуць аштрафаваныя дакладна.
